ამ რუბრიკით ჟურნალში ქვეყნდება პასუხები ჩვენი მკითხველების იმ შეკითხვებზე, რომლებიც ბუღალტრულ აღრიცხვას, საგადასახადო კანონმდებლობასა და სამოქალაქო სამართალს შეეხება. დასმულ შეკითხვებზე პასუხს გასცემენ შპს აუდიტური კონცერნი "ცოდნისა"-ს და შპს "ააფ ინტეგრითი"-ს აუდიტორები, შპს "ააფ მენეჯმენტის" მენეჯერები, შპს "ადვოკატთა და აუდიტორთა კორპორაციის" იურისტები. მომზადებული პასუხების განხილვა მათ გამოქვეყნებამდე ხდება "კითხვა-პასუხის" საბჭოს მიერ.
შეკითხვები მოგვაწოდეთ წერილობითი სახით, ფოსტით, ელექტრონული ფოსტით ან სხვა საშუალებით. info@aaf.ge ან ტელ.: 239 33 50.
წინამდებარე ნომერში მკითხველთა შეკითხვებს პასუხობდა შპს აუდიტური კონცერნი "ცოდნისა"-ს აუდიტორი ფარნაოზ წულაია.
კითხვა: გთხოვთ, განგვიმარტოთ დაბეგვრის რეჟიმი (დღგ-ის გადამხდელი შპს-ისთვის) არარეზიდენტ ფიზიკურ და იურიდიულ პირებზე, ძირითადი საშუალებების რეალიზაციის შემთხვევაში.
რეალიზაცია შეიძლება განხორციელდეს როგორც ადგილზე (საქართველოს ტერიტორიაზე), ასევე ტრანსპორტირებით, საქართველოს ფარგლების გარეთ.
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: 2019 წლის ოქტომბერში შპს `კომპანიამ~ დაუდო ხელშეკრულება ფიზიკურ პირს ბატონ X-ს მისგან არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის შესყიდვაზე (შენობა-ნაგებობებისაგან თავისუფალია), დავაზუსტებ -ეტაპობრივ გამოსყიდვაზე. ეს ფიზიკური პირი ამ მიწას ფლობს 2010 წლიდან. "კომპანიამ" 1-ლი ტრანში გადაიხადა, ხოლო შემდგომი ტრანშები არ გადაუხდია, ანუ პირობა დაარღვია და ბატონ X-ს სურს მასთან ხელშეკრულების მოშლა, იმ დათქმით, რომ 1-ლი ტრანშის თანხა უკან არ დაბრუნდება, რაზეც "კომპანიაც" თანახმაა. ბატონმა X-მა მონახა სხვა ინვესტორი, მყიდველი და გვაინტერესებს:
"კომპანიასთან" ხელშეკრულების მოშლისას და სხვაზე მიწის ნაკვეთის გასხვისების შემთხვევაში, დაიბეგრება თუ არა ბატონი X? ან დაიბეგრება მხოლოდ იმ თანხის ნაწილისგან, რომელიც გადაუხადეს და კონტრაქტის დარღვევის გამო უკან აღარ უბრუნებს?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: „ესტონურ მოდელზე“ მყოფი, მე-3 კატეგორიის სამშენებლო კომპანია – რეზიდენტი შპს აღრიცხვას აწარმოებს მსს ფასს-ით. 2020 წელთან მიმართებაში პირველად უნდა გამოვაქვეყნოთ ფინანსური ანგარიშგება რეპორტალ.გე-ზე. გვაქვს შემდეგი შემთხვევები:
1) 2019 წელს მიწის მესაკუთრეს გავუცვალეთ მიწა ბარტერის ხელშეკრულებით აღნიშნულ მიწაზე ასაშენებელ ბინებში. ბინებთან მიმართებაში მიწის უკვე ყოფილი მესაკუთრე დავარეგისტრირეთ, როგორც მომავალი მესაკუთრე (წინარე ხელშეკრულებით);
2) 2019-2020 წლებში ბინების მყიდველებთან ვაფორმებდით წინარე ნასყიდობის ხელშეკრულებებს;
3) 2019-2020 წლებში არის რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც მშენებარე ბინა, ჯერ კიდევ ე.წ. `ჰაერი~, მყიდველს გადაეცა საკუთრების უფლებით.
გვაინტერესებს, ზემოთ მოყვანილ შემთხვევებში როგორ უნდა დავითვალოთ და რა თანხა უნდა ავსახოთ 2019 და 2020 წლების ამონაგებში და ხარჯებში მსს ფასს-ის შესაბამისად?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: მაღალმთიან რეგიონში მიმდინარე სამუშაოებისათვის გვყავს აყვანილი მომსახურების გამწევი ფიზიკური პირები, რომელთაც ვურიცხავდი საშემოსავლოს ჩათვლით მიღებულ სარგებელს. თუმცა, ახლა გავიგეთ, რომ მომსახურების შემთხვევაში თვითონ უნდა წარუდგინონ მოთხოვნა და მხოლოდ შემდეგ ჩაერიცხებათ შემოსავლების სამსახურიდან შეღავათის ოდენობა. როგორ უნდა მოვიქცეთ ამ სიტუაციაში?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: ვახორციელებთ საქონლის იმპორტს ერთ-ერთი ევროპული ქვეყნიდან EXW პირობით. როდესაც ვყიდულობთ საქონელს მიმწოდებლისგან, სხვადასხვა მიზეზების გამო ვერ ვახერხებთ საქონლის მაშინვე გამოტანას საწყობიდან, რის გამოც მიმწოდებელი ამ საქონელზე დამატებით გვიწერს ინვოისებს შენახვაზე. რადგან საქონელს ვყიდულობთ რეგულარულად სხვადასხვა მოცულობით და ასორტიმენტით, ვერ ვიგებთ კონკრეტულად რომელი საქონლის ხარჯი დაგვაწერა მიმწოდებელმა და ამიტომ ვაღიარებთ მას მარკეტინგულ ხარჯებად და ვბეგრავთ უკუდაბეგვრის დღგ-ით (არარეზიდენტის საშემოსავლოთი არ ვბეგრავთ ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების საერთაშორისო ხელშეკრულების გამო). რამდენად სწორია ჩვენი მოქმედება და თუ არა, როგორ უნდა აღვრიცხოთ და დავბეგროთ?
ვსარგებლობთ მსს ფასს-ით. წარმოვადგენთ დღგ-ის გადამხდელს. ყველა საქონელი იბეგრება დღგ ით როგორც საბაჟოზე, ასევე შემდგომი მიწოდებისას.
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: 1) სსკ 160-ე მუხლის "საქონლის მიწოდება" მე-3 ნაწილის `ბ~ პუნქტის მიხედვით, საქონლის მიწოდებად განიხილება:
"ბ) დასაბეგრი პირის მიერ საკუთარი წარმოების შენობის/ნაგებობის ძირითად საშუალებად გამოყენება, თუ იგი სრულად ვერ მიიღებდა დღგ-ის ჩათვლას ამ შენობის/ნაგებობის სხვა პირისგან შეძენის შემთხვევაში.
შენიშვნა: ამ ქვეპუნქტის მიზნისთვის საკუთარ წარმოებად განიხილება დასაბეგრი პირის საკუთრებაში/ მფლობელობაში არსებულ მიწის ნაკვეთზე შენობის/ნაგებობის მშენებლობა საკუთარი ძალებით ან/და სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების შეძენის გზით".
კითხვები შემდეგია:
დასაბეგრი პირი თუ არ არის დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული და ააშენა უძრავი ქონება საკუთარი ძალებით ან/და სხვისი სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების შეძენის გზით (როგორც ძირითადი საშუალება, რომელსაც გამოიყენებს მხოლოდ დასაბეგრ ოპერაციებში), რაც გადააჭარბებს 100 000 ლარს, ვალდებულია თუ არა დადგეს დღგ-ის გადამხდელად, როდესაც დაიწყებს ეკონომიკურ საქმიანობაში აღნიშნული ძირითადი საშუალების გამოყენებას?
რას ნიშნავს ზემოთ მოყვანილ ციტატაში `თუ იგი სრულად ვერ მიიღებდა დღგ-ის ჩათვლას~, როდესაც არ არის დღგ-ის გადამხდელი ანუ ხომ ვერ მიიღებდა ჩათვლას?
ასევე, აქვს თუ არა მნიშვნელობა, მომსახურების შეძენის შემთხვევაში (როცა სხვას დაევალა აშენება) თუ მომსახურების გამწევი პირი არ არის დღგ-ის გადამხდელი, ამ შემთხვევაში ვალდებულია თუ არა პირი, რომელმაც დაავალა შენობის აშენება, როდესაც გამოიყენებს მას ეკონომიკურ საქმიანობაში როგორც ძირითად საშუალებას, გახდეს დღგ ის გადამხდელი?
2) სსკ 1601 მუხლის `მომსახურების გაწევა~ მიხედვით:
`2. ანაზღაურების სანაცვლოდ, მომსახურების გაწევად ასევე განიხილება:
ბ) დასაბეგრი პირის მიერ განხორციელებული საკუთარი ძირითადი საშუალების (შენობის/ნაგებობის) რემონტი მისი საქმიანობის მიზნისთვის, თუ იგი დღგ-ის ჩათვლას სრულად ვერ მიიღებდა, ამ მომსახურების სხვა პირისგან შეძენის შემთხვევაში.
შენიშვნა: ამ ქვეპუნქტის მიზნისთვის დასაბეგრი პირის მიერ განხორციელებულად განიხილება ძირითადი საშუალების (შენობის/ნაგებობის) რემონტი, საკუთარი ძალებით ან/და სარემონტო მომსახურების/ სამუშაოების იმ პირისგან შეძენის გზით, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად~.
კითხვები შემდეგია:
დასაბეგრი პირი, რომელიც არ არის დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული და გაარემონტა ძირითადი საშუალება -შენობა-ნაგებობა საკუთარი ძალებით ან/და სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების შეძენის გზით, თუ რემონტის ღირებულება გადააჭარბებს 100 000 ლარს, ვალდებულია თუ არა დადგეს დღგ-ის გადამხდელად?
რას ნიშნავს მოყვანილ ციტატაში `რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად~? ანუ რემონტის შემთხვევაში, თუ რემონტის თანხა ასცდება 100 000 ლარს, ვალდებულია დადგეს დღგ ის გადამხდელად?
ასევე, სარემონტო მომსახურების/სამუშაოების იმ პირისგან შეძენის შემთხვევაში, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად, თუ სარემონტო სამუშაოებს განახორციელებს დღგ ის არაგადამხდელი და გადააჭარბებს 100 000 ლარს, ვალდებულია მიმღები მხარე დარეგისტრირდეს დღგ ის გადამხდელად? 100 000 ლარის მომსახურების გადაჭარბების შემთხვევაში, მომსახურების გამწევს თავად არ წარმოეშობა დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის ვალდებულება?
3) არის თუ არა განსხვავებული მიდგომა შენობა-ნაგებობის მიმართ (რომლის ღირებულებაც აჭარბებს 100 000 ლარს), რომელიც:
ა) არის საკუთარი ძალებით ან/და სამშენებლო-სამონტაჟო მომსახურების შეძენის გზით აშენებული?
ბ) არის საკუთარი ძალებით ძირითადი საშუალების (შენობის/ნაგებობის) რემონტი მისი საქმიანობის მიზნისთვის, ან/და სარემონტო მომსახურების/სამუშაოების იმ პირისგან შეძენის გზით, რომელიც არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად?
გ) ასევე ორივე პირობის მიმართ, აქვს თუ არა მნიშვნელობა აღნიშნული შენობა-ნაგებობა არის თუ არა უძრავი ქონება? შესაძლებელია შენობა-ნაგებობა, რომელიც აშენდა ან გარემონტდა, არ ჩაითვალოს უძრავ ქონებად (სსკ 157-ე მუხლის განმარტებიდან გამომდინარე, დროებით სარგებლობის შემთხვევა, ასევე, თუ შენობა-ნაგებობა მყარად არ არის დამაგრებული მიწაზე)?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: გვაქვს შემდეგი მოცემულობები:
A - დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირი (საქონლის გამყიდველი);
B - დღგ-ის გადამხდელად არარეგისტრირებული პირი (საქონლის გამყიდველი);
С - გადასახადის გადამხდელად არარეგისტრირებული ფიზიკური პირი/პირები (სამუშაოს შემსრულებელი).
საწარმომ მის საკუთრებაში არსებულ შენობას (ნაგებობას) მისი საქმიანობის მიზნისათვის ჩაუტარა რემონტი, რისთვისაც შეიძინა სარემონტო მასალები A და B პირებისაგან, ხოლო სარემონტო სამუშაოს შესასრულებლად დაიქირავა С პირი.
პირობითად სარემონტო მასალების ღირებულებამ დღგ-ის ჩათვლით შეადგინა 16000 ლარი (საიდანაც A-სგან შეიძინა 12000 ლარის მასალა დღგ-ის ჩათვლით, ხოლო B-სგან 4000 ლარის მასალა). С-ს მიერ შესრულებული სამუშაოს ღირებულება 10000 ლარია (8000 ლარი ნეტო თანხა და 2000 ლარი საშემოსავლო გადასახადი).
გთხოვთ აგვიხსნათ, ჩატარებული რემონტი აკმაყოფილებს თუ არა სსკ მე-8 მუხლის 32-ე პუნქტით განსაზღვრულ განმარტებას და რამდენი ლარის დღგ-ის დარიცხვა და გადახდა მოუწევს კომპანიას სსკ-ის 1601 მუხლის მიხედვით სამუშაოს დასრულების თვისათვის?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: ამხანაგობის დამფუძნებლები არიან შპს და არარეზიდენტი საწარმო. ამხანაგობა შეიქმნა ერთი კონკრეტული სამუშაოს შესასრულებლად.
გვაინტერესებს, ამხანაგობამ რომ ქვეკონტრაქტორად აიყვანოს დამფუძნებელი შპს და ეს სამუშაოები შესასრულებლად მთლიანად მას გადასცეს, ანუ `დამკვეთი~ გახდება ამხანაგობა და `შემსრულებელი~ -მისი დამფუძნებელი შპს, ხომ არ წარმოიშობა რამე სახის საგადასახადო კანონდარღვევა?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: დამფუძნებელს შეუძლია თუ არა პერიოდულად შეიტანოს თანხა კომპანიაში და მოკლე ვადაში უკან დაიბრუნოს, ანუ შეიტანოს საბრუნავი სახსრებისთვის და ვაჭრობის შემდეგ, როდესაც ფული გაჩნდება, ეს თანხა უკან დაიბრუნოს? და ყველა ეს ოპერაცია შესაძლებელია თუ არა შეფასდეს/ აღიარდეს და გაფორმდეს როგორც კაპიტალის შეტანა და შემდგომში გატანა, წლის განმავლობაში რამდენჯერმე?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
კითხვა: შპს-ის ბალანსზე არის გაუნაწილებელი მოგება, რომელიც დაგროვილია 2010 წლიდან. დივიდენდის სახით დამფუძნებლებს გააქვთ მოგების ნახევარი. საგადასახადო მიზნებისთვის 2017 წლამდე მიღებული მოგების გაცემა ამოიწურა და დარჩა გასაცემი 2017-18-19-20 წლების მოგება. 2021 წელს გაიტანეს დივიდენდად 2020 წლის მოგების ნახევარი, მაგრამ კრების ოქმში დაკონკრეტებული არ არის, რომელი წლის დივიდენდი უნდა გაცემულიყო.
გვაინტერესებს, შესაძლებელი ხომ არ არის საგადასახადო შემოწმების დროს 2021 წელს გაცემული დივიდენდი ჩათვალონ, რომ გაიცა 2017 წლის მოგებიდან და მოითხოვონ 2017 წლის საგადასახადო შემოწმება? თუ ასეა, ხომ შეიძლება გაუნაწილებელი მოგება, რომელიც გროვდება, დამფუძნებლებმა გადაიტანონ საწესდებო კაპიტალში და რა არის ამისთვის საჭირო?
პასუხი იხილეთ „ააფ-ინფო კონსულტანტში“. ტელ.: 579-29-31-31.
