ტარას ნიჟარაძე - დაიბადა 1963 წლის 3 ივლისს ქ. თბილისში. 1980 წელს დაამთავრა კომაროვის სახელობის ფიზიკა-მათემატიკური სკოლა. იმავე წელს ჩააბარა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკის ფაკულტეტზე, ხოლო 1983 წელს გადავიდა ლომონოსოვის სახელობის მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკის ფაკულტეტზე, რომელიც 1987 წელს დაამთავრა. 1987-1990 წლებში მუშაობდა "სტრუქტურული კვლევის რესპუბლიკური ცენტრის" მეცნიერ-თანამშრომლად. 1990 წლიდან ეწეოდა კომერციულ საქმიანობას მოსკოვში და თბილისში, დააფუძნა და დღემდე ხელმძღვანელობს რამდენიმე ფირმას. ბიზნეს-ინტერესების სფერო: ტურიზმი და სოჭის გირჩების ექსპორტი. 1996 წელს გახდა სს "ბაზისბანკის" ერთ-ერთი მსხვილი აქციონერი, ამჟამად კი ამ ბანკის სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეა.

გია პეტრიაშვილი - დაიბადა 1961 წლის 18 მაისს ქ. თბილისში. 1978 წელს დაამთავრა კომაროვის სახელობის ფიზიკა-მათემატიკური სკოლა. იმავე წელს ჩააბარა ლომონოსოვის სახელობის მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკის ფაკულტეტზე, რომელიც 1984 წელს დაამთავრა. 1984-1987 წლებში სწავლობდა ამავე უნივერსიტეტის ასპირანტურაში. 1988 წელს დაიცვა ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა საკანდიდატო დისერტაცია თეორიული და მათემატიკური ფიზიკის დარგში. 1991 წლამდე მუშაობდა მეცნიერ-თანამშრომლად ჯერ რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის ბირთვული ფიზიკის ინსტიტუტში, შემდეგ თბილისში, თსუ-სთან არსებულ მაღალი ენერგიების ინსტიტუტში. პარალელურად კითხულობდა ლექციებს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკის ფაკულტეტზე. 1992-1998 წლებში ეწეოდა კომერციულ საქმიანობას მოსკოვში. 1993 წელს მისი ინიციატივითა და ორგანიზებით თბილისში დაფუძნდა სს "ბაზისბანკი". 1998 წელს კომერციული საქმიანობა გააგრძელა საქართველოში. ბიზნეს-ინტერესების სფერო: სარესტორნო ბიზნესი და დეველოპმენტი. 1998 წელს მონაწილეობა მიიღო "კავკასიის საინვესტიციო ფონდის" შექმნაში და 2002 წლამდე იყო ამ ფონდის საქართველოს ოფისის ხელმძღვანელი. ამავდროულად, 2000 წლამდე იყო სს "ბაზისბანკის" სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, ამჟამად კი ამ საბჭოს წევრია.

კორ. - ბატონებო, ახლახან, ნოემბერში, სს "ბაზისბანკი" 15 წლის გახდა. გილოცავთ ამ საიუბილეო თარიღს. გთხოვთ გაიხსენოთ, რა იყო 15 წლის წინ, კონკრეტულად ვის დაებადა ბანკის დაარსების იდეა და როგორი იყო ბანკის დაფუძნების პირველი ნაბიჯები?

გ.პ. - კარგად მახსოვს, 1993 წლის ნოემბერი იყო, როცა ჩვენ "ბაზისბანკი" დავაფუძნეთ. ეს იდეა მე და მურმან ამბროლაძეს გვეკუთვნოდა; მაშინ მე მოსკოვში ვიყავი და ბიზნესის მიმართულებით პირველ ნაბიჯებს ვდგამდი. მოგეხსენებათ, საქართველოში ეს რა მძიმე დრო იყო, მაგრამ რუსეთში ზუსტად ამ პერიოდში ახალი ბანკები ყალიბდებოდა და მეც სწორედ მაშინ გამიჩნდა ბანკის დაფუძნების სურვილი. მე და ბატონი მურმანი მოსკოვის ლომონოსოვის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ერთად ვსწავლობდით. ბევრმა ჩვენმა კოლეგამ, ვინც ეს უნივერსიტეტი დაამთავრა, იქ, მოსკოვში შექმნა საფინანსო ინსტიტუტები და მათ შორის ბანკიც. ფაქტობრივად ამ მაგალითებმა მიმანიშნა იმაზე, რომ ჩვენც შეგვეძლო ანალოგიური ორგანიზაციის ჩამოყალიბება გვეცადა. გულახდილად რომ ვთქვათ, იმ პერიოდში ამ მიმართულებით რამე სპეციალური განათლება ჩვენ არ გვქონდა; მაგრამ ზუსტად ის, რომ ფიზიკა-მათემატიკური მეცნიერებების წარმომადგენლები ვიყავით, ჩვენი აზრით, გვაძლევდა რაღაც უპირატესობას, საბანკო სისტემის მიმართულებით რომ გვემუშავა. ჩამოვედი მოსკოვიდან, მოვნახე ჩემი მეგობარი მურმან ამბროლაძე და მას გავუზიარე ჩემი იდეა. ამ დროს იგი პოლიტექნიკური ინსტიტუტის (ახლანდელი ტექნიკური უნივერსიტეტის) მათემატიკის კათედრაზე მუშაობდა. ჩემი წინადადება მისთვის იყო სრულიად მოულოდნელი, მაგრამ ძალიან საინტერესოდ მოეჩვენა და ჩვენ ორმა დავიწყეთ პირველი ნაბიჯების გადადგმა. ნოემბერში უკვე გვქონდა საბანკო ლიცენზია, რომლის ნომერი გახლდათ 273. ეს ნიშნავდა, რომ საქართველოში ეს იდეა არც თუ ისე ნოვატორულს წარმოადგენდა და უკვე 273 ბანკი იყო რეგისტრირებული, რამაც მიგვახვედრა, რომ საკმაოდ კონკურენტულ გარემოში მოგვიწევდა საქმიანობა. მართალი გითხრათ, თავიდან არც ვიცოდით, პირველი ნაბიჯები როგორ უნდა გადაგვედგა.

- თუმცა, ყველა იმ დარეგისტრირებულზე ვერ ვიტყოდით, რომ ნამდვილი ბანკი იყო...

გ.პ. - მაშინ, საბანკო ორგანიზაციის შექმნისათვის საკმაოდ მსუბუქი პირობები იყო, ვგულისხმობ, პირველ რიგში, საწესდებო კაპიტალის მიმართ მოთხოვნას და ალბათ, ზუსტად ამან განაპირობა, რომ იმ მომენტში დაახლოებით 300 საბანკო ორგანიზაცია დაფუძნდა (ჩვენი ლიცენზიის ნომერი იყო 273).

- ბატონო გია, რაკი მოსკოვური ანალოგიით გადაწყვიტეთ, რომ დაგეარსებინათ ბანკი, მაშინ რატომ საქართველოში და არა იგივე მოსკოვში, სადაც კომერციული საქმიანობის გაშლის გაცილებით მეტი შანსი იყო და წარმატების შემთხვევაში გაცილებით ფართო ბიზნეს-მასშტაბები გექნებოდათ?

გ.პ. - ორი მიზეზი იყო. მთავარი, რა თქმა უნდა, სახსრებს უკავშირდებოდა. როგორც უკვე ვახსენე, საქართველოში ბანკის დაარსების აზრი პირველ რიგში იმიტომ გამიჩნდა, რომ მოსკოვში ბანკის დაფუძნებას სჭირდებოდა გაცილებით დიდი თანხები, რომელიც იმ მომენტში ჩვენთვის აბსოლუტურად ხელმიუწვდომელი იყო. ანუ კაპიტალის შევსებასთან დაკავშირებით იქ გაცილებით რთული და სერიოზული მოთხოვნები იყო. თუ არ ვცდები, ეს იყო 5 მლნ აშშ დოლარი, რაც ჩვენთვის ასტრონომიულად დიდ რიცხვს წარმოადგენდა.

მეორე მიზეზი გახლდათ ის, რომ საბოლოოდ პირადად მე ჩემს თავს საქართველოში ვხედავდი. იმ პერიოდში მოსკოვში კი ვცხოვრობდი და ვმუშაობდი, მაგრამ სულ მქონდა სურვილი, აქ დამეწყო ისეთი რამ, რომ ჩემი ინტერესების ეპიცენტრი ყოფილიყო და ასეც მოხდა. ვერ ვიტყვი, რომ ეს იყო მთავარი მიზეზი (მთავარი იყო ის, რომ არც გვქონდა მოსკოვში ბანკის დაფუძნების შესაძლებლობა), მაგრამ ესეც არ იყო ნაკლებად მნიშვნელოვანი.

- აქ რამდენი უნდა ყოფილიყო საწესდებო კაპიტალი?

გ.პ. - კუპონები იყო და ამერიკულ დოლარებზე გადათვლით არ აღემატებოდა რამდენიმე ათეულ ათას დოლარს, რაც ახლანდელი გადასახედიდან ძალიან არასერიოზულ თანხად გამოიყურება. თუ არა ეს უცნაური შემთხვევითობა, ჩვენ ბანკის დაარსების შესაძლებლობა არც გვექნებოდა, რადგან იმ მომენტისთვის ჯერ არც დიდი ბიზნესგამოცდილება გვქონდა და არც დიდი კაპიტალის მფლობელები ვიყავით. მას შემდეგ, რაც ქაღალდებზე დაარსდა "ბაზისბანკი" და ლიცენზია მოგვცეს, დავიწყეთ შემდეგი ნაბიჯების გადადგმა და პირველ რიგში, გუნდის შექმნა. რაკი ვფიქრობდით, რომ ჩვენი ტექნიკური განათლება გარკვეულ უპირატესობას გვაძლევდა საბანკო მიმართულებით, გუნდის ჩამოყალიბება დავიწყეთ ასევე ტექნიკური განათლების მქონე ხალხისგან, იმათგან, ვინც ჩვენთან ერთად მოსკოვის უნივერსიტეტში მოღვაწეობდა.

- ვინ იყავით იმ გუნდში?

გ.პ. - პირველი, ვინც მე და მურმან ამბროლაძეს შემოგვიერთდა, იყო ირაკლი ბოქოლიშვილი, რომელიც ასევე ჩვენი მოსკოველი მეგობარი და ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა კანდიდატია. პირველივე დღეებიდან შემოგვიერთდა აგრეთვე ბატონი ვანო ჯანჯღავა, ასევე მოსკოვის უნივერსიტეტდამთავრებული, მეცნიერებათა კანდიდატი, რომელიც პირველი განათლებით გეოლოგია. ოდნავ მოგვიანებით შემოგვიერთდა ზურაბ ციხისთავი, რომელიც ამჟამად "ბაზისბანკის" გენერალური დირექტორია. რა თქმა უნდა, მან, ისევე, როგორც ირაკლიმ და სხვა ხელმძღვანელმა პირებმა, შემდეგ ეკონომიკური განათლებაც მიიღეს. ამჟამად ბატონი ირაკლი სამეთვალყურეო საბჭოს წევრია, ბატონი ვანო კი - შიდა აუდიტის სამსახურის უფროსი. სულ რაღაც ერთ წელიწადში ჩამოყალიბდა გუნდი, რომელშიც ძირითადად იყვნენ ჩვენი  ნაცნობ-მეგობრები, ბიზნეს-პარტნიორები და თითქმის უმრავლესობას გვაერთიანებდა ერთი წარმომავლობა - მოსკოვის უნივერსიტეტის ფიზიკისა და მათემატიკის ფაკულტეტები. დასაწყისში იყო პერიოდი, როცა მხოლოდ ერთი პატარა ოფისი გვქონდა თაბუკაშვილის ქუჩაზე და ვხუმრობდით ხოლმე, რომ ერთ კვ.მ.-ზე მეცნიერების კანდიდატთა ოდენობით საქართველოში ჩვენ ვიყავით #1 ბანკი. სხვა ბანკებს ჩამოვრჩებოდით კაპიტალის ზომით, სხვადასხვა პარამეტრით, მაგრამ 7 თუ 8 თანამშრომლიდან 5 იყო მეცნიერებათა კანდიდატი ფიზიკის და მათემატიკის დარგში.

თავიდან საბანკო ლიცენზიების მფლობელთა ოდენობა კი გადასცდა 273-ს და 300-მდეც მიაღწია, მაგრამ გარკვეული დროის მერე კლება იწყო, რამაც ჩვენი ენთუზიაზმი გაზარდა. ვფიქრობ, პირველი ჩვენი ნაბიჯები, ისევ ჩვენი პროფესიიდან გამომდინარე, შედარებით უფრო კონსერვატიული იყო, ვიდრე დანარჩენი 300 ლიცენზიის მფლობელებისა. ამან განაპირობა ის, რომ იმ პერიოდში, როცა რისკები იყო ძალიან მაღალი, იყო უზომოდ დიდი საპროცენტო განაკვეთები, როცა სოკოებივით იბადებოდნენ და ქრებოდნენ "ფინანსური პირამიდები", ჩვენ მოვახერხეთ, ეს ხიფათებით აღსავსე გზა ისე გაგვევლო, რომ "ფეხი არაფრისთვის წამოგვეკრა".

- რას გულისხმობდით "კონსერვატიზმში" და ასევე, მხოლოდ ფიზიკა-მათემატიკური ცოდნით შეუდექით საბანკო საქმიანობას, თუ დამატებითი კურსებიც გაიარეთ?

გ.პ. - როგორც ყველა ბანკში, ჩვენს გუნდშიც გამოიკვეთა ორი მხარე: ბანკის მენეჯმენტი და ბანკის აქციონერები, მფლობელები. ჩვენ მიგვაჩნდა, რომ ტექნიკური განათლება გარკვეულ უპირატესობას კი წარმოადგენს, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება მხოლოდ ფიზიკისა და მათემატიკის ცოდნით საბანკო საქმეში რაღაც წარმატების მიღწევა. აქედან გამომდინარე, მენეჯმენტში ჩაბმულებმა მეორე უმაღლესი განათლება მიიღეს - თბილისში შესაბამისი ფაკულტეტები დაამთავრეს. გარკვეული პერიოდიდან უკვე ეროვნული ბანკის მოთხოვნაცაა, რომ საბანკო დაწესებულების ხელმძღვანელს აუცილებლად უნდა ჰქონდეს სპეციალური განათლება.

რაც შეეხება სამეთვალყურეო საბჭოსა და სხვა მეპატრონეებს, ყველას არ მიუღია ეკონომიკური განათლება, მაგრამ ამ 15 წლის განმავლობაში მრავალი მათგანი ჩამოყალიბდა როგორც ჩვენი ქვეყნისთვის საკმაოდ მნიშვნელოვანი ბიზნესების მეპატრონე და მეორე მხრივ, ყოველდღიურ მენეჯმენტშიცაა ჩაბმული. ჩემი აზრით, მათი გამოცდილება ძალიან მნიშვნელოვანია იმისთვის, რომ ისინი იყვნენ როგორც განათლებული აქციონერები, ასევე საკმაოდ კარგი მოღვაწეები სამეთვალყურეო საბჭოში.

- ერთ-ერთ ასეთ პიროვნებად ზურაბ ნოღაიდელს ხომ არ გულისხმობთ? ერთ დროს ზოგიერთი "ბაზისბანკს" ნოღაიდელის ბანკსაც ეძახდა...

გ.პ. - მეც მსმენია ამის შესახებ და მგონი, ეს ეფუძნება მხოლოდ იმას, რომ როგორც მოგახსენეთ, ჩვენი პარტნიორებისა და აქციონერების უმრავლესობას მოსკოვის უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები წარმოადგენენ. ზურაბ ნოღაიდელიც მოსკოვის უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულია. თუმცა, ჩვენ ვმეგობრობდით ბატონ ზურაბთან და შეიძლება ამიტომაც ბევრმა იფიქრა: რაკი აქ ძირითადად ერთი უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები არიან თავშეყრილი, ალბათ, ბატონი ნოღაიდელიც მათ შორის არისო. მაგრამ გარდა მეგობრობისა, რომელიც ისევ და ისევ ჩვენი წარსულიდან მოდის, ზურაბ ნოღაიდელთან არანაირი ბიზნეს-კავშირი არ გაგვაჩნია. "ბაზისბანკის" აქციონერი ის არასდროს ყოფილა.

- ბატონო ტარას, იქიდან გამომდინარე, რომ ზურაბ ნოღაიდელი თქვენი მეგობარი იყო და რამდენადაც ვიცი, წლების განმავლობაში მასთან ერთად საერთო საცხოვრებლის ერთ ოთახშიც კი ცხოვრობდით, იქნებ ის, ჯერ როგორც ფინანსთა მინისტრი და შემდეგ პრემიერ-მინისტრი თქვენს ბანკს როგორღაც ხელს უწყობდა?

ტ.ნ. - სინამდვილეში, როდესაც ზურაბ ნოღაიდელი თანამდებობაზე იყო ხოლმე (იქნებოდა ეს ფინანსთა მინისტრი ან პრემიერ-მინისტრი), ჩვენთვის ეს ხელშემშლელი უფრო იყო, ვინაიდან საზოგადოებაში სულ დადიოდა ხმები, თითქოს მას ჩვენს ბანკთან ბიზნეს-კავშირი ჰქონდა და არ გვინდოდა ვინმესთვის კიდევ დამატებითი სალაპარაკო მიგვეცა. სხვა ხელმძღვანელობის პირობებში უფრო "აგრესიულები" ვიყავით ხოლმე ჩვენი ინტერესების დასაცავად და ჩვენი წინადადებების გასატანად, ვიდრე მაშინ, როდესაც იქ იყო ჩვენი მეგობარი ზურაბ ნოღაიდელი, ვინაიდან მიგვაჩნდა, რომ ეს მხოლოდ გააფუჭებდა ჩვენს იმიჯსა და საქმეს.

- რეგისტრაციიდან რა დრო დასჭირდა ბანკის სრულფასოვან ამოქმედებას?

გ.პ. - საკმაოდ დიდი დრო დასჭირდა, რადგან სრულფასოვანი ბანკს პირველ რიგში სახსრები სჭირდება. სახსრების ფორმირება ორი მიმართულებით შეიძლება. ეს გახლავთ საკუთარი სახსრები და მოზიდული სახსრები. როგორც მოგახსენეთ, საწყისი საკუთარი სახსრების ოდენობა სულ რამდენიმე ათეული ათასი დოლარი იყო, რაც საბანკო საქმიანობის დასაწყებად სერიოზულ თანხად ვერ ჩაითვლებოდა. რაც შეეხება მოზიდული სახსრების არსებობას, ამას  სერიოზული რეპუტაციის მოპოვება სჭირდებოდა. ამიტომ საკმაოდ დიდი დრო დაგვჭირდა, სანამ სერიოზულ საბანკო ორგანიზაციად ჩამოვყალიბდებოდით. პრაქტიკულად, წელიწადნახევარში დავიწყეთ ფიზიკური პირების დეპოზიტების მოზიდვა და ფიზიკურ პირებზე მიკროსესხების გაცემა. ზემოთაც აღვნიშნე, რომ ჩვენი პოლიტიკა კონსერვატიული იყო; ჩვენ არ ვიზიდავდით თანხებს იმ მაღალ პროცენტებად, რომელიც მაშინ ბაზარზე არსებობდა და კლიენტურას ე.წ. "ფინანსური პირამიდები" სთავაზობდნენ. არ ვცდილობდით, რომ ჩვენი სასესხო პორტფელი ძალიან ზემომგებიანი და შესაბამისად, მაღალი რისკებით დატვირთული ყოფილიყო. ვფიქრობ, ამან მოგვცა საშუალება ეს ხიფათებით აღსავსე პერიოდი შედარებით ნაკლები დანაკარგებით გაგვევლო. 1997 თუ 1998 წელს ეს ორგანიზაცია უკვე ჩამოყალიბდა სრულფასოვან საბანკო ორგანიზაციად, რომელსაც ბანკისთვის დამახასიათებელი ყველა ატრიბუტი ჰქონდა.

- ბატონო ტარას, თქვენ როდის შემოუერთდით ბანკის ხელმძღვანელთა რიგებს და რას გაიხსენებდით იმ პირველი წლებიდან, რომლებზეც ახლა ბატონი გია საუბრობდა?

ტ.ნ. - მალევე შემოვუერთდი! პირველივე დღიდან ამ ორგანიზაციის წევრად ვთვლიდი თავს, მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ არ ვიყავი აქციონერი, ამიტომ როგორც კი მომეცა საშუალება ბანკის აქციონერი გავმხდარიყავი, გავხდი კიდეც. მაგრამ "ბაზისბანკს" მუდამ აღვიქვამდი როგორც საკუთარ ორგანიზაციას, მე ვიყავით მისი ერთ-ერთი პირველი გულშემატკივარი და კლიენტიც. როგორც გიამ თქვა, ეს მეგობრების გუნდის ნააზრები იყო და ამ პროცესში ვმონაწილეობდით ხალხი, ვინც ჯერ ერთად ვსწავლობდით, მერე ერთად სხვა პროექტებში ვმუშაობდით და მიუხედავად იმისა, თუ ოფიციალურად როდის შევიტანე სააქციო კაპიტალში ჩემი წილი, თავიდანვე ვთვლიდი თავს ამ სამეგობროს პროექტის მონაწილედ.

რაც შეეხება წამოწყებას, ერთ მინდოდა დამემატებინა. ახლა გიამ ახსენა მოზიდული სახსრების მნიშვნელობა, საკუთარი კაპიტალი მაშინ მართლაც იყო ძალიან პატარა, სასაცილოც კი. ასეთ კურიოზს გავიხსენებ: მურმან ამბროლაძე, მოგეხსენებათ, მათემატიკოსია (რედაქციის შენიშვნა:მურმან ამბროლაძე სასკოლო წლებში იყო საბჭოთა კავშირის მოსწავლეთა ნაკრების წევრი მათემატიკაში და საერთაშორისო მათემატიკური ოლიმპიადის მონაწილე) და პირველი ბალანსი რომ უნდა ჩაებარებინა, რაღაც ფორმები უნდა შეევსო, რომლებიც იმ მომენტისთვის პირველად ნახა. იქ ერთ-ერთი კოეფიციენტი გახლდათ საკუთარი კაპიტალის შეფარდება მოზიდულ სახსრებთან. ჯერ მოზიდული სახსრები არ ჰქონდათ, ანუ იყო "ნული". როგორც ჭეშმარიტმა მათემატიკოსმა, მურმანმა საკუთარი კაპიტალის მოცულობა "ნულზე" რომ გაყო, მიიღო "უსასრულობა" და შესაბამის გრაფაში ეს მათემატიკური სიმბოლო ჩაწერა. გიამ და მურმანმა ბალანსი ადგილზე რომ მიიტანეს, ბალანსის მიმღებმა პიროვნებამ გაკვირვებულმა იკითხა: ეს წაქცეული "რვიანი" რა არისო?! მურმანი შეეცადა აეხსნა, რომ რიცხვის "ნულზე" გაყოფით "უსასრულობა" მიიღება, მაგრამ ამის საშუალება არ მიეცა. ის პიროვნება მოძღვრავდა: ამდენი როგორ ვერ ისწავლეთ სკოლაში, რომ რაღაცას "ნულზე" რომ გაყოფთ, "ერთს" უდრისო?! მურმანმა შეპასუხება რომ დააპირა, გიამ ფეხი დააბიჯა და თქვა: ჰო, შეგვეშალა, აწი ასე დავწერთ ხოლმეო! იქვე ჩაასწორეს "1"-ზე. მურმანი ძალიან აღშფოთებული იყო, დიდხანს იხსენებდა ამ ამბავს, წაქცეული "რვიანი" როგორ გვაკადრესო!

- ბანკის სახელი ვინ მოიფიქრა?

ტ.ნ. - რაკი ბანკის შექმნის იდეა მთლიანად გიას ეკუთვნოდა, სახელიც მან მოიფიქრა როგორც ფიზიკოსმა და თქვა: ეს ბანკი შემდგომი სხვა პროექტების, კლიენტების და  ბიზნესების განვითარების ბაზისი იქნებაო. მაგრამ "ბაზისბანკის" დასახელებაში ფუძედ სიტყვა "ბაზისი"-ს ნაცვლად ყველას ეგონა "ბაზა", რადგან მაშინ, საბჭოთა კავშირის მერე ჯერ ისევ შემორჩენილი იყო რაღაც ბაზები (სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის ბაზა და ა.შ.) და გვეკითხებოდნენ: "ბაზისბანკი" რას ნიშნავს, რომელი ბაზისა არისო?

- იმ წლებში საქართველოში კორუფცია ჰყვაოდა. გავლენიანი ადამიანების მხრიდან თქვენს მიმართ თუ იყო ხელის შეშლა, ზეწოლა ან წილში ჩაჯდომის მცდელობა? თუ სხვების არაჯანსაღი ყურადღების მიღმა აღმოჩნდით და თქვენი ბანკის განვითარებას ამ მხრივ ხელი არ შეშლია?

ტ.ნ. - გარკვეულწილად, ალბათ, ესეც შემადგენელი ნაწილია იმ პოლიტიკის, რომელსაც ბანკი აწარმოებდა. ზერისკების და ზემოგების გვერდის ავლით მოძრაობა და უფრო გონიერება ახასიათებდა მაშინ ბანკს. არასდროს გვიცდია იმ პროექტებში მონაწილეობა, რომლებიც უზარმაზარ და იმწუთიერ მოგებებს გააჩენდა, რაც, როგორც წესი, იყო ხოლმე იმ ხალხის ინტერესების სფეროში. ასევე, არც ჩვენი ბანკის ზომა იყო მათთვის საინტერესო.

- "ბაზისბანკი" მუდამ ამაყობდა იმით, რომ მხოლოდ ქართული კაპიტალით იყო შექმნილი, თუმცა მე-15 წელს უკვე EBRD-ის სახით უცხოელი ინვესტორი შემოვიდა. რამ განაპირობა თქვენი სტრატეგიის შეცვლა?

ტ.ნ. - ჩვენ ვამაყობდით იმით, თუ როგორი კაპიტალით იყო შექმნილი ბანკი, რა იყო ამ ბანკის კაპიტალის საფუძველი და მისი შექმნის იდეა. "იბიარდი" რომ გახდა ჩვენი დამფუძნებელი, ამითაც ვამაყობთ, რადგან ეს არის ჩვენი  მუშაობის შეფასება. ჩვენ ზოგადად ასე ვუდგებოდით საქმეს, რომ უნდა ვეცადოთ შევქმნათ გამჭვირვალე სტრუქტურა, რომელიც მისაღები იქნება არა მარტო მისი ამჟამინდელი აქციონერებისთვის, არამედ იმ ხალხისთვის და ორგანიზაციებისთვის, ვინც ბევრად უფრო გამოცდილია, ბევრად უფრო მეტ ანალოგიურ სტრუქტურაში მონაწილეობს როგორც დამფუძნებელი და შეძლებს შეაფასოს ჩვენი ბანკი და აგრეთვე მისი განვითარების პოტენციალი. ამდენად, "იბიარდის" გადაწყვეტილება, რომ ჩვენთან გამხდარიყო აქციონერი, ამ მხრივაც მნიშვნელოვანია; სხვა საფინანსო ინსტიტუტებისთვის ეს არის "იბიარდის" განაცხადი: ჩვენ ეს ბანკი შევისწავლეთ, ის იმდენად გამჭვირვალე და პერსპექტიულია, რომ ამ ბანკში აქციონერობა გადავწყვიტეთო.

გარდა ამისა, რა თქმა უნდა, ჩვენ გვესმის, რომ მართალია 1993 წელს სულ რაღაც რამდენიმე ათეული ათასი დოლარით დავიწყეთ, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ დღეს და მით უმეტეს მომავალში, როცა ქვეყნის ეკონომიკა ძალიან სერიოზულად გაიზრდება, ასეთი პატარა ბანკი კლიენტურისა და ეკონომიკის მომსახურებას შეძლებს; კაპიტალის მკვეთრი ზრდა კი აუცილებლად დაკავშირებული იქნება ინვესტიციების მოზიდვასთან. უბრალოდ, ჩვენ ძალიან ყურადღებით ვიხილავთ იმ წინადადებებს, რომლებიც მრავლად იყო შემოთავაზებული და ვარჩევთ იქიდან ისეთებს, ჩვენს სტრატეგიას და მიდგომებს რომ შეესაბამება.

- დღევანდელი გადასახედიდან, როდესაც გლობალური ფინანსური კრიზისია და ქვეყანაში მკვეთრად შემცირდა ინვესტიციების შემოდინება, თქვენი აზრით, დროზე მოასწარით EBRD-თან ხელშეკრულების გაფორმება და მისთვის აქციათა 15%-ის მიყიდვა, თუ პირიქით, იმ ფონზე, როდესაც ქართული ბანკების უდიდესი უმრავლესობა დიდ ზარალზეა და "ბაზისბანკი" მომგებიანობას ინარჩუნებს, ინვესტორის შემოსვლა ახლა უფრო ხელსაყრელი იქნებოდა?

ტ.ნ. - ჩვენ დროულად და კარგად მოვასწარით ინვესტორთან ხელშეკრულების დადება და ამ პროცესის დასრულება, რადგან მიუხედავად იმისა, თუ რამდენად მიმზიდველი იქნებოდა სხვის ფონზე რომელიმე ინსტიტუტი, საერთაშორისო ბაზარზე ფინანსური სიტუაცია ისეთია, რომ არა მგონია, დღეს ხელსაყრელი გარიგების გაკეთება მოხერხებულიყო. გარიგებები, რომლებიც დღეს იდება და რაც ჩვენ ვიცით, იდება რამდენჯერმე უფრო დაბალი კოეფიციენტის გამოყენებით, ვიდრე ჩვენს შემთხვევაში მოხდა. ანუ შეიძლება ვთქვათ, რომ ამ მხრივ გაგვიმართლა, დრო სწორად შევარჩიეთ. სხვათა შორის, სუფთა ფინანსური თვალსაზრისით, ჩვენ აქციათა ემისია გავაკეთეთ, ანუ ეს ფული არსებულ აქციონერებს კი არ მიუღიათ, არამედ მთელი თანხა ბანკის საწესდებო კაპიტალს დაემატა.

ჩანს, ამ რთულ სიტუაციაშიც საქმეს თავი კარგად გავართვით, რადგან ისეთი სერიოზული პრობლემები არ შეგვექმნა, რაც მსოფლიოს უდიდეს ბანკებს აქვთ. დღეს, როცა საერთაშორისო ბაზარზე სახსრების მოზიდვა ძალიან რთულია, არა მხოლოდ ის, რომ ჩვენი ინფორმაცია მრავალი წლის განმავლობაში აუდიტირებულია ცნობილი კომპანიების მიერ, არამედ ისიც, რომ "იბიარდი" არის ჩვენი დამფუძნებელი, გვაძლევს იმედს, რომ თუ დაგვჭირდება, ალბათ, უფრო ადვილად მოვიზიდავთ სახსრებს, ვიდრე მის გარეშე შევძლებდით.

- თუმცა, EBRD სხვა ქართულ ბანკებშიც არის აქციების მფლობელი და თუ არ ვცდები, ისეთებშიც, რომლებსაც გარკვეული პრობლემები აქვთ...

ტ.ნ. - "იბიარდი" არის მინორიტარი აქციონერი არა მარტო ჩვენთან, არამედ სხვა ბანკებშიც; ანუ ის გაძლევს საშუალებას, რომ შენ გამოიყენო ცოდნა, მისი ინფორმაციული მხარდაჭერა და ა.შ., მაგრამ რეალურად ის არაფრის გარანტია არ არის. მაინც ჩვენ უნდა ვმართოთ ჩვენი ბიზნესი და "იბიარდის" დახმარება სწორად უნდა გამოვიყენოთ. თუ შევძლებთ ამის გაკეთებას, ჩვენ მოვიგებთ მისი აქციონერობით; თუ მის რჩევებსა და გამოცდილებას არ გავიზიარებთ და ჩვენს საკუთარ შეცდომებს დავუშვებთ, შესაბამის შედეგებს მივიღებთ.

გ.პ. - როგორც ბატონმა ტარასმა აღნიშნა, "იბიარდი" არა მარტო ჩვენს ბანკში არის აქციონერი, არამედ კიდევ ორ ქართულ ბანკშიც, მაგრამ ჩვენი ბანკის სიტუაცია გამორჩეულია იმით, რომ ჩვენ და "იბიარდი" ვართ ერთი ერთზე იმ თვალსაზრისით, რომ სხვა მონაწილე კაპიტალში ჯერჯერობით არ გვყავს. როგორც წესი, როცა "იბიარდი" ინვესტიციას აკეთებს ისეთ ბაზრებზე, როგორიც არის საქართველო, ყოველთვის ცდილობს ბანკში შემოვიდეს სხვა პარტნიორთან ერთად (ქართული მაგალითებიც ამას ამტკიცებს). ძირითადი ფინანსური ინვესტორი "იბიარდი" თვითონაა და ამ სხვა პარტნიორს ყოველთვის ეძებს, ვინაიდან დასავლელ პარტნიორებს მიაჩნიათ, რომ ქართული მენეჯმენტი შედარებით სუსტია, გამოცდილი არ არის, დასავლურ ტექნოლოგიებს არ ფლობს და ხშირად ქართული ინსტიტუტები გამჭვირვალე არ არიან. ჩვენ ვამაყობთ, რომ ჩვენი ორგანიზაცია, როგორც გამჭვირვალე სააქციო საზოგადოება, "იბიარდისთვის" მისაღები აღმოჩნდა, ამიტომ არ შემიძლია ხაზგასმით არ აღვნიშნო ჩვენი მენეჯმენტის როლი. "იბიარდის" მხრიდან არ ყოფილა პრინციპული მოთხოვნა, რომ მასთან ერთად შემოსულიყო კიდევ რომელიმე დასავლური ბანკი, რომელიც არსებულ მენეჯმენტს ჩაანაცვლებდა ან  გააძლიერებდა. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენი მენეჯმენტი "იბიარდისთვის", როგორც დასავლელი პარტნიორისთვის, აბსოლუტურად მისაღები იყო. რა თქმა უნდა, ეს ჩვენთვის დიდად საამაყოა, რადგან როგორიც არ უნდა იყოს კაპიტალი და აქციონერების სტრუქტურა, გამართული მენეჯმენტის გარეშე არაფერი გამოვა.

- თქვენი კოლეგები წამყვან პოზიციებზე მყოფი ბანკებიდან ცოტა ამბიციურად ხომ არ მიიღებენ თქვენს ამ ნათქვამს?

გ.პ. - შეიძლება მიიღონ კიდევაც! სხვათა შორის, ჩვენ ვამაყობთ კიდევ ერთი საინტერესო მოვლენით, რაც დაკავშირებულია ბანკის მენეჯმენტთან და გვგონია, რომ შეიძლება ამ მიმართულებით, გარკვეულწილად, პიონერებიც ვართ. "იბიარდს" შევთავაზეთ და ისიც მოიხიბლა ჩვენი იდეით, იმ პერიოდში, როცა "იბიარდის" ინვესტიცია განხორციელდა, "ბაზისბანკის" მენეჯმენტის სტრუქტურაში მნიშვნელოვანი ცვლილება მოხდა. კერძოდ, ბანკის 3 დირექტორიდან ორი - მურმან ამბროლაძე და ირაკლი ბოქოლიშვილი სამუშაოდ სამეთვალყურეო საბჭოში გადმოვიდნენ, ხოლო ბანკის დირექტორების რაოდენობა 5-მდე გაიზარდა და ბანკში მომუშავე ზედა რგოლის მენეჯმენტს მიეცა ძალიან სერიოზული კარიერული ზრდის პერსპექტივა. დღეს ბანკს ჰყავს 5 დირექტორი. გენერალური დირექტორი (უკვე წლების განმავლობაში) გახლავთ ბატონი ზურაბ ციხისთავი, დანარჩენი 4 დირექტორი კი არიან ახალგაზრდა ადამიანები, რომლებიც უკვე არანაკლებ 5 წელი მუშაობენ ჩვენს ორგანიზაციაში; ანუ ჩვენს წიაღში საკმაოდ საინტერესო კადრები გამოვზარდეთ და პრაქტიკულად, ბანკის მართვა მათ მივანდეთ.
ვფიქრობთ, ეს სწორი ნაბიჯია. 10 წელი არის ძალიან დიდი დრო, როცა ერთი გუნდი შეიძლება მართავდეს ერთ ორგანიზაციას, რადგან ხდება გარკვეული რესურსების ამოწურვა და ახალი იდეების დეფიციტი. თუ ხელი არ შეგვიშალა გლობალურმა ფინანსურმა კრიზისმა და მასთან დაკავშირებით განვითარებულმა ნეგატიურმა მოვლენებმა, ჩვენ დაგეგმილი გვაქვს ეს პროცესი გაგრძელდეს. ალბათ, სამეთვალყურეო საბჭოში სულ მალე ზურაბ ციხისთავიც შემოგვიერთდება, როგორც ერთ-ერთი წევრი და "ბაზისბანკის" გენერალური დირექტორის ადგილი ჩვენი ბანკის წიაღში გამოზრდილი კადრებიდან შეივსება. მე ვერ ვიხსენებ, რომ ბოლო წლებში ქართულ საბანკო სისტემაში ასეთი გადანაცვლება მომხდარიყო, ბანკის შიდა რგოლის მენეჯმენტს ასეთი კარიერული ზრდა მოეხდინა და ბანკის მართვის სადავეები ხელში აეღო.

- ვინ არიან ეს ახალი დირექტორები?

გ.პ. - ჩვენი დირექტორატის ახალ წევრები არიან ჩვენი ახალგაზრდა თანამშრომლები, ჩემი აზრით, ძალიან პერსპექტიული, საღად მოაზროვნე და უკვე გამოცდილი ბანკირები: დავით ცაავა, ლია ასლანიკაშვილი, ლევან გარდაფხაძე და დავით კაკაბაძე. ცოტა არ გაუმართლდათ, რომ მათ საწყის ეტაპზე რთული პერიოდი შეხვდათ, მაგრამ ისინი ახლა ხელებდაკაპიწებულნი შეუდგნენ საქმეს და მე დარწმუნებული ვარ, რომ ყველა ამოცანას წარმატებით გაართმევენ თავს.

- საერთოდ, რა პრინციპით ხდება თქვენთან ახალი კადრების მიღება? მახსოვს, ერთხელ არაოფიციალურ საუბარში თქვენი ბანკის ერთ-ერთმა წარმომადგენელმა მითხრა, რომ პირველ რიგში, არსად არ უნდა ჰქონდეს ნამუშევარიო. შესაძლოა, რომ ეს მოსაზრება მთლად აზრს მოკლებული არ უნდა იყოს! არსებობენ მენეჯერები, რომლებიც ამჯობინებენ თავიდანვე, თვითონ გამოზარდონ ისეთი კადრები, როგორიც სჭირდება, ვიდრე გადმოიყვანონ სხვა დაწესებულებიდან, სადაც ამ მენეჯერის აზრით შეიძლება უკვე შეთვისებული ჰქონდეს რაღაც არასწორი შრომითი ჩვევები, რომელთა გადაჩვევაც ძნელი იყოს.

ტ.ნ. - ადამიანების რაღაც პოზიციებზე აყვანისას შეიძლება იხელმძღვანელო პრინციპით - "ჩვენ ვასწავლოთ", ხოლო რაღაც პოზიციებზე აყვანისას კი საჭიროა გარკვეული ცოდნა-გამოცდილება; ანუ თქვენს მიერ აღნიშნული პრინციპი შეიძლება მუშაობდეს ახალი თანამშრომლების რაღაც პროცენტის აყვანისას, მაგრამ ყოველთვის არა. ეს არ ნიშნავს, რომ ჩვენთან "სივი" არ უნდა შემოიტანოს იმან, ვინც ერთი დღე მაინც იმუშავა სადმე. ჩვენ ვცდილობთ დადებითი გამოცდილება უარყოფითისაგან გავარჩიოთ. განსაკუთრებით, ბანკის ჩამოყალიბების პირველ წლებში, უარყოფითი გამოცდილება საკმაოდ ხშირი მოვლენა იყო. 300-ზე მეტი საბანკო ლიცენზია იყო გაცემული და მერე ბანკების რიცხვი მკვეთრად შემცირდა. ამ ბანკებში მომუშავენი აღმოჩნდნენ "სივი"-ში იმ ჩანაწერის მატარებლები, რომ მათ აქვთ სხვა ბანკში მუშაობის გამოცდილება და ეს გამოცდილება, ჩვენი აზრით, ძირითადად იყო უარყოფითი, რის გამოც აღნიშნული ბანკები დღეს აღარ არსებობენ. ამიტომ "სივი"-ს ჩანაწერს ყოველთვის არა აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა და ხშირად უფრო მნიშვნელოვანია გაზრდა კადრისა, რომელიც შენს მიდგომებს თავიდანვე უყურებს და იზიარებს. მაგრამ, ვიმეორებ, ეს არ ნიშნავს, რომ ყოველთვის და აუცილებლად ასე უნდა მოხდეს.

- დღეს ბანკები ამცირებენ კადრებსა და სერვის-ცენტრებს, ან უხელფასო შვებულებაში უშვებენ თანამშრომლებს და ამ ყველაფერს ხშირად ოპტიმიზაციის სახელით ნათლავენ...

გ.პ. - ჩვენ გვეამაყება, რომ ჩვენს ორგანიზაციაში არ ყოფილა გლობალური შემცირება, არანაირი "ოპტიმიზაცია" არ ხდება და ამ სიტყვის ქვეშ არ ვმალავთ თანამშრომლების დროებით ან მუდმივად დათხოვნას. ჩვენ მოვახერხეთ, რომ ეს მოვლენა თავიდან აგვეცილებინა, რადგან კადრების გამოზრდას ძალიან დიდ როლს ვუთმობთ და თითოეული ადამიანი, ვინც დღეს გვყავს გუნდში, ჩვენთვის მნიშვნელოვანია. ჩვენ გვესმის, რომ ამ ხალხის დაკარგვა უფრო ადვილია, ვიდრე შემდგომში მათი პოვნა და თავიდან გამოზრდა. ამიტომ ზოგადად არსებული პრობლემებისა და შემოსავლების  მკვეთრი ვარდნის მიუხედავად გადავწყვიტეთ, ხალხს გავუფრთხილდეთ და შევინარჩუნოთ გუნდი იმ ოდენობით, რამდენიც კრიზისამდე ვიყავით. ეს არის ჩვენი სტრატეგია.

არც სერვის-ცენტრების შემცირებას ვგეგმავთ. ჩვენს გეგმებში გარკვეული კორექტირება კი შევიდა, 2009 წელს რამდენიმე სერვის-ცენტრის გახსნას ვგეგმავდით, მაგრამ ერთ სერვის-ცენტრს მაინც აუცილებლად გავხსნით.

- თქვენი ბანკი უნივერსალურ ბანკთა რიცხვს მიეკუთვნება, თუმცა ზოგიერთი უნივერსალური ბანკიც გარკვეულ კლიენტურაზეა ორიენტირებულები. ვთქვათ, `პროკრედიტ ბანკი~ ცნობილია მცირე და საშუალო ბიზნესის დაფინანსებით, ბანკი `რესპუბლიკა~ უფრო კორპორატიულ კლიენტებზეა ორიენტირებული. თქვენთან თუ არსებობს მსგავსი სტრატეგია? თუ არ ვცდებით, თავიდან თქვენ სამომხმარებლო სესხებზე არ იყავით ორიენტირებული...

ტ.ნ. - მე არ ვიტყოდი, რომ ჩვენ უპირატესობას ვანიჭებთ ან ფიზიკურ პირებს, ან იურიდიულ სტრუქტურებს. რაც შეეხება სამომხმარებლო სესხების ბაზარს, ის საჭიროებს კერძო პირის ლეგალურ შემოსავალს, რაც, დამეთანხმებით, იმ წლებში, როდესაც საქართველოში საბანკო სფერომ დაიწყო ჩამოყალიბება, პრაქტიკულად არ არსებობდა; ანუ ლეგალური შემოსავლები იმდენად მცირე იყო, რომ არ იძლეოდა არანაირ საშუალებას, კერძო პირს ბანკთან ნორმალური საკრედიტო ურთიერთობები ჰქონოდა. ეს იყო ხოლმე უფრო ლომბარდის ტიპის ურთიერთობები, როცა მისი შემოსავლები კი არ იყო უზრუნველყოფა, არამედ რაღაც ქონება. ბოლო წლებში, განსაკუთრებით "ვარდების რევოლუციის" შემდგომ პერიოდში შემოსავლების მკვეთრი ლეგალიზაცია მოხდა. ამას ხელი შეუწყო საგადასახადო სისტემის ცვლილებამაც და ზოგადად საზოგადოებაში მომხდარმა დადებითმა ცვლილებებმაც. ლეგალიზაცია დაეტყო ჩვენს ბიუჯეტსაც. ამას მოყვა ბანკების ექსპანსია და სამომხმარებლო დაკრედიტების ბუმი (რაც დასავლეთშიც ძალიან გავრცელებული იყო), აქტიურად იყო შეთავაზებული სამომხმარებლო კრედიტები კერძო პირებისთვის და ჩემი აზრით, ამან ცოტა გადაჭარბებული ფორმაც კი მიიღო: მაღაზიაში შესვლას ვერ ასწრებდი ადამიანი, რომ რამდენიმე ბანკის წარმომადგენელი გეძგერებოდა: იქნებ, მობილური ტელეფონი განვადებით გეყიდაო! ჩვენ აქაც შედარებით კონსერვატიულები ვიყავით, მიუხედავად იმისა, რომ კერძო პირების შემოსავლების ლეგალიზაცია მოხდა და ამას მოჰყვა მათთვის მიცემული კრედიტების ზრდა. რუსეთისა თუ სხვა ქვეყნების მაგალითებმა გვაჩვენა, რომ ეს კრედიტები მართლაც საკმაოდ რისკიანი აღმოჩნდა, რის გამოც ბანკებმა დიდად იზარალეს.

- სალომბარდე მომსახურება თუ გაქვთ?

გ.პ. - არასდროს გვქონია და არც ახლა გვაქვს! მაშინაც კი არ გვქონია, როცა საქართველოში ეს ბიზნესი ჰყვაოდა, რადგან ჩვენი ფილოსოფია არის, რომ ჩვენ გავმდიდრდეთ ჩვენს კლიენტებთან ერთად და არა - სხვისი გაღარიბების ან გაკოტრების ხარჯზე. მაშინაც, როცა სალომბარდე ბიზნესი იყო ძალიან პოპულარული, მე ვერ ვიტყოდი, რომ ლომბარდების კლიენტები იყვნენ წარმატებული ბიზნესმენები. ქვეყანაში მაშინ საერთოდ იყო გაჭირვება, ამ ლომბარდებში უმრავლესობა თავის ბოლო დანაზოგებს კარგავდა. ჩვენთვის გაუმართლებელია ასეთი შემოსავლების მიღება.

- დღევანდელი გლობალური ფინანსური კრიზისი დაიწყო საბანკო სფეროში იპოთეკური დაკრედიტებისგან შექმნილი პრობლემებით. თქვენთან თუ იყო ეს მიმართულება პრიორიტეტული?

ტ.ნ. - მე ვერ ვიტყვი, რომ ეს იყო პრიორიტეტული მიმართულება. საერთოდ ვერ გეტყვით, რომელიმე მიმართულება იყო თუ არა პრიორიტეტული. ალბათ, უფრო უნივერსალური ბანკი ვართ. ყოველ კონკრეტულ პერიოდში ვცდილობდით იმის განსაზღვრას, თუ რამდენად სარისკო იყო რაღაც მიმართულება, უნდა მიგვეღო თუ არა მონაწილეობა იმ სფეროს დაკრედიტებაში და თუ უნდა მიგვეღო, რამდენად აქტიურად. ზუსტად ისევე, როგორც საცალოზე, ჩვენ გავააქტიურეთ იპოთეკური დაკრედიტება, თუმცა ჩავთვალეთ, რომ რაღაც ზომის იქით ეს ზედმეტად რისკიანი იქნებოდა. დეველოპმენტი და მშენებლობა არის ქვეყნის ეკონომიკის სერიოზული შემადგენელი ნაწილი და მიგვაჩნია, რომ ის უნდა დავაკრედიტოთ; მაგრამ აქაც ზუსტად ასევე სწორი, რეალისტური შეფასებაა საჭირო, ზედმეტად არ უნდა ავყვეთ ბუმს, რომელიც ხდება ხოლმე და უნდა ვეცადოთ გავაცნობიეროთ, სად არის ის ზღვარი, რომელსაც აღარ უნდა გავცდეთ.

გ.პ. - ჩვენი საკრედიტო პორტფელი, ისევე, როგორც საერთოდ ჩვენი ბანკის ზომა, რა თქმა უნდა, შედარებით მცირეა, ვიდრე ბანკების პირველი ხუთეულის ან სამეულის საკრედიტო პორტფელები, მაგრამ არის მეორე სპეციფიკა. თქვენ თუ გაეცნობით, ჩვენს საკრედიტო პორტფელში რა ხვედრითი წილი აქვს, ვთქვათ, იპოთეკურ სესხებს და მშენებლობისა და დეველოპმენტის მიმართულებით გაცემულ სესხებს, ნახავთ, რომ ხვედრითი წილი ჩვენთან უფრო ნაკლები იყო, ვიდრე ზოგიერთ სხვა ბანკში. აქედან გამომდინარე, ეს პრობლემები, რომლებიც ახლა განვითარდა ჩვენს ქვეყანაში, ვერ ვიტყვით, რომ ჩვენ საერთოდ არ გვეხება, მაგრამ უფრო ნაკლებად მტკივნეული აღმოჩნდა ჩვენთვის, ვიდრე ზოგიერთი ჩვენი კოლეგა ბანკისთვის.

- აგვისტოს ომამდე საქართველოში სტუდენტურ სესხებს გასცემდა სულ 6 ბანკი და მათ შორის იყო "ბაზისბანკი". დღესაც აგრძელებთ სტუდენტური სესხების გაცემას თუ შეაჩერეთ?

გ.პ. - სტუდენტური სესხების გაცემა შეჩერებული არ არის და არც იგეგმება უახლოეს მომავალში. ჩვენი აზრით, 18%-იც კი ძალიან მაღალია სტუდენტური სესხისთვის და ვცდილობთ, რომ ეს განაკვეთი მომავალში შემცირდეს. სამწუხაროდ, ამ ეტაპზე საბანკო ბაზარზე არსებული მდგომარეობა და მოზიდული სახსრების ფასები ამის საშუალებას არ გვაძლევს. ჩვენი სტრატეგიაა, რომ არა თუ შევამციროთ და შევწყვიტოთ სტუდენტური სესხები, პირიქით, ეს პროდუქტი უფრო გავაფართოოთ და მომავალში განაკვეთები შევამციროთ.

- თქვენი აზრით, კრიზისი, რომელიც ახლა საქართველოში მეტნაკლებად შეინიშნება, გამოწვეულია უფრო გლობალური საფინანსო კრიზისით თუ აგვისტოს ომის გამო? არსებობს მოსაზრება, რომ რაკი საქართველო პატარა ქვეყანაა და საფონდო ბაზარი აქ თითქმის არაა განვითარებული, ამიტომ კრიზისი უფრო გამოიწვია ომმა და არა გლობალურმა საფინანსო კრიზისმა.

ტ.ნ. - ამ ორი მიზეზიდან თითოეული მათგანი იქნებოდა საკმარისი, რომ ქვეყანაში ეკონომიკის სერიოზული რყევა გამოეწვია. ჩვენი ეკონომიკის დიდი ნაწილი უცხოური ინვესტიციების შემოსვლაზეა დამოკიდებული. ახლა სხვა ქვეყნებიდან ინვესტიციების შემოსვლა ძალიან გართულებულია, ვინაიდან უკვე გლობალურად არის კრიზისი, მიუხედავად ჩვენთან მომხდარი ომისა. ეს ომიც იქნებოდა საკმარისი, რომ ინვესტიციებს სერიოზულად ეკლო, რადგან კარგ ინვესტორს აუცილებლად ჭირდება გარანტიები, რომ მის მიერ ინვესტირებული თანხა იქნება დაცული და როდესაც ქვეყანაში სხვა ქვეყნის ტანკები დათარეშობენ, რთულია ინვესტორი მოიზიდო! ანუ, ორივე ეს მოვლენა ინვესტიციების რაოდენობას ამცირებს და რა თქმა უნდა, `ურტყამს~ ეკონომიკას.

- რამდენად სრულყოფილია საკანონმდებლო ბაზა და უწყობს ხელს ბანკების წარმატებით ფუნქციონირებას?

გ.პ. - ჩვენი საკანონმდებლო ბაზა ჯერ კიდევ შორსაა სრულყოფისგან, მაგრამ ბოლო წლებში ნამდვილად იყო დადებითი მიმართულებით განხორციელებული ცვლილებები. ვგულისხმობ, თუნდაც, საგადასახადო სისტემის ცვლილებებს. გასაკეთებელი ჯერ კიდევ ბევრია, მაგრამ თუ ავიღებთ საგადასახადო წნეხს, რომელიც არის საქართველოში და შევადარებთ მას თუნდაც ევროპის ქვეყნებისას, ვერ ვიტყვით, რომ ჩვენთან ძალიან მაღალი გადასახადებია. სხვა საკითხია, რამდენად კანონის დაცვით ხდება ამ გადასახადების ადმინისტრირება და რამდენად ერთმნიშვნელოვნად იკითხება კანონი. სამწუხაროდ, როგორც საგადასახადო კოდექსში, ისე ქვემდებარე აქტებში არის ხოლმე ბუნდოვანი მუხლები, რომლებსაც მეწარმე კითხულობს ერთნაირად, ხოლო სახელმწიფო მოხელე მეორენაირად და ეს იწვევს ძალიან დიდ პრობლემებს. ზოგადად, საგადასახადო სისტემის უკეთესობისკენ ცვლილების ტენდენცია შეინიშნება და ამ ფონზე ეროვნული ბანკი არის ლიდერი.

- ეს რაში გამოიხატება?

გ.პ. - უკვე რამდენიმე წელია, ეროვნულ ბანკში არის ტრადიცია ზედამხედველობისა და რეგულაციის სფეროში უცხოელი კონსულტანტების მოწვევისა, რომლებიც იქ მუშაობენ არა ერთი და ორი წელი.

- ეს სფერო ეროვნული ბანკის კომპეტენციიდან უკვე გასულია, ზედამხედველობის სააგენტო შეიქმნა...

გ.პ. - კი, ეს მოხდა სულ რამდენიმე თვის წინათ. მაგრამ ის, რომ დღეს ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკაში საბანკო სექტორი არის ყველაზე უფრო გამჭვირვალე და ყველაზე მეტი ინვესტიციაც ზუსტად ამ სფეროში შემოვიდა, რა თქმა უნდა, არის ეროვნული ბანკის პოლიტიკის დამსახურებაც.

- მით უფრო უცნაური არ არის, რომ მას ზედამხედველობის ფუნქცია ჩამოაცილეს? თუ ყველაფერი კარგად იყო, მაშ, რამ განაპირობა ამ გადაწყვეტილების მიღება? დარჩენილიყო ისევ ეროვნულ ბანკში!

გ.პ. - მე ვიტყოდი, რომ ეს უფრო პოლიტიკის თემაა, ვიდრე ბიზნესისა. ჩვენ ვცდილობთ, არ ვიყოთ ზედმეტად პოლიტიზირებული. აპოლიტიკური, სამწუხაროდ, ჩვენს ქვეყანაში ვერავინ იქნება, ვინაიდან პოლიტიკა ეხება ყველას, მით უმეტეს იმ სიტუაციაში, როცა ქვეყანაში სულ რამდენიმე თვის წინ საომარი მდგომარეობა იყო. მიჭირს ამის შეფასება. როგორც იტყვიან, შევხედოთ და ძალიან მალე გამოჩნდება! თუ ეს სააგენტო ჩამოყალიბდება როგორც რეპრესიული, პოლიციური ორგანო, მაშინ ჩვენ ერთხმად შევაფასებთ, როგორც უარყოფით მოვლენას; თუ ეს მხოლოდ სტრუქტურული ცვლილებებია, ეს ჩვენთვის, პრინციპში, არაფერს შეცვლის. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, თუ ეს სააგენტო როგორ განახორციელებს ზედამხედველობას, იქნება თუ არა ეს კანონის დაცვით, გამოსცემს თუ არა ის სწორ და კარგ კანონქვემდებარე აქტებს და ა.შ., ხოლო ის ეროვნული ბანკის დეპარტამენტი იქნება თუ ცალკე მყოფი სააგენტო, ამას ჩვენთვის, ბანკირებისთვის, პრინციპული მნიშვნელობა არა აქვს.

- მიმდინარე წლის იანვარში ეროვნულმა ბანკმა გამოსცა კომერციული ბანკების გარეაუდიტორული შემოწმების წესი, რომლითაც, როგორც მერე გაირკვა, სხვა კომპეტენციის სფეროში შეჭრილა. ნოემბერში ეს წესი ისე გაუქმდა, რომ არც ამუშავებულა. ამ წესზე თქვენ რას იტყოდით?

ტ.ნ. - თავის დროზე ეს დოკუმენტი ჩვენც განვიხილეთ და რამდენადაც მე ვიგრძენი, მისი მთლიანი სულისკვეთება არასწორი იყო; მაგრამ დადებითი მოვლენაა, როდესაც რომელიმე ორგანიზაცია, სტრუქტურა თუ ადამიანი ხვდება, რომ თავისი გადაწყვეტილება სწორი არ იყო და მას აუქმებს. ვფიქრობ, იმ პირობებში აუდიტორებს აუდიტის გაკეთება გაუჭირდებოდათ და შეიძლება, საერთოდ, ეჭვქვეშ დამდგარიყო, ისეთ პირობებში აუდიტი ჩატარდებოდა თუ არა. ამიტომ ძალიან კარგია, რომ ასეთი დოკუმენტი გაუქმდა.

- საქართველოში საბანკო სფეროს აუდიტი თითქმის მთლიანად არის მონოპოლიზებული საერთაშორისო აუდიტური კომპანიების "ოთხეულის" მიერ. თქვენი აზრით, ეს არის რაღაც დაუწერელი წესის გამო იძულება, თუ ბანკების ინტერესებშიც შედის მათი მოწვევა აუდიტორებად? რატომ მხოლოდ საერთაშორისო კომპანიები? რამდენიმე ქართული კომპანია 10 წლის მანძილზე საკმაოდ აქტიურად მუშაობს ბაზარზე, თუმცა დღესდღეობით მათ ბანკები მაინც არ ანდობენ თავიანთი აუდიტის ჩატარებას.

ტ.ნ. - ბანკები არიან ორგანიზაციები, რომლებმაც სურთ საკუთარი ინფორმაცია გარე ბაზარზე გაიტანონ, საფინანსო ინსტიტუტებს აჩვენონ 5-წლიანი აუდიტის გამოცდილება. იმ საფინანსო ინსტიტუტებისთვის ეს აუდიტორები უნდა იყვნენ ცნობილები. ჩვენ თუ გვინდა აუდიტის ჩატარება მხოლოდ ჩვენთვის, ვთქვათ აქციონერებისთვის, რაღაც საზოგადოებისთვის, შეიძლება ქართულ აუდიტურ კომპანიას ჩვენს ბაზარზე ჰქონდეს ისეთი სახელი, რომელიც სავსებით საკმარისი იქნება ამ აუდიტისთვის. მაგრამ როდესაც ჩვენი აუდიტის შედეგები უნდა გავაცნოთ საერთაშორისო სტრუქტურებს, მართლაც ისე ჩამოყალიბდა (ჩვენთან კი არა, საერთაშორისო ბაზარზე), რომ არჩევანი მხოლოდ რამდენიმე საერთაშორისო აუდიტურ კომპანიას შორის უნდა გაკეთდეს. სხვათა შორის, იგივე ითქმის სარეიტინგო კომპანიებზეც. არადა, როგორც "ხუთეულის" (რომელიც შემდეგ "ოთხეულად" გადაიქცა) ისტორიამ დაგვანახა, მხოლოდ სახელი არ იძლევა პრობლემებისგან დაცვის 100%-იან გარანტიას. ჩვენ ვიცით მსხვილი კომპანიები, რომლებიც რაღაც პრობლემებს შეეჯახნენ და ყველას ჰქონდა ამ "ხუთეულის" ჩატარებული აუდიტი. მიუხედავად ამისა, ჯერჯერობით, ისინი საერთაშორისო ბაზარზე მაინც ის სახელებია, რომლებსაც სცნობს პოტენციური ინვესტორი და ამიტომ ჩვენც აუდიტი უნდა დავუკვეთოთ "ოთხეულიდან" რომელიმეს. ეს, რაც, რა თქმა უნდა, საკმაოდ ძვირიც არის, რადგან კომპანიების არჩევანი თუ შეზღუდულია, ეს ზრდის მათი მომსახურების ფასს. ასევე, თუ თქვენ დაიწყეთ რეიტინგის მიღება, ამის შეწყვეტა ნიშნავს უკანდახევას და ამიტომ თუ ვითარდები და აპირებ, რომ ქვეყნის გარეთ იაქტიურო, უნდა გააგრძელო რეიტინგის მიღება იმ ავტორიტეტული სარეიტინგო კომპანიებისგან, რომელთა რიცხვიც ასევე ძალიან შეზღუდულია.

- საქართველოში თითქმის ყველა მოწინავე ბანკს აქვს შვილობილი კომპანია. მაგალითად, "საქართველოს ბანკისთვის" ეს არის "ალდაგი ბისიაი", "თიბისი ბანკისთვის" - "ჯიპიაი ჰოლდინგი", "სახალხო ბანკისთვის" - "სახალხო დაზღვევა" და ასე შემდეგ. გარდა ამისა, რიგი კომპანიებისა ასოცირდება სწორედ ამ ბანკებთან, განსაკუთრებით ეს ითქმის "საქართველოს ბანკზე", "თიბისი ბანკზე" და "სახალხო ბანკზე". თქვენ თუ ვარაუდობთ "ბაზისბანკის" ამგვარ განვითარებას, ანუ არა როგორც მხოლოდ საბანკო დაწესებულების, არამედ როგორც საინვესტიციო ჯგუფის ჩამოყალიბებას?

გ.პ. - ჩვენ მიგვაჩნია, რომ საბანკო აქტივობა ზუსტად საბანკო მიმართულებით უნდა გავავრცელოთ და განვავითაროთ. თუ ლაპარაკია ინვესტიციების განხორციელებაზე ეკონომიკის სხვადასხვა სფეროში, ეს, რა თქმა უნდა, ბანკისთვის ძალიან ახლობელი ბიზნეს-სფეროა, მაგრამ მაინც არ არის საბანკო სფერო. პრინციპში, შეიძლება შეიქმნას საინვესტიციო ფონდი, რომელშიც ჩვენ ვიყოთ ერთ-ერთი მონაწილე, მაგრამ ეს არ იქნება ჩვენი ბიზნესი; შეიძლება რომელიმე საინტერესო საინვესტიციო ფონდში ჩვენ მივიღოთ მონაწილეობა, როგორც ერთ-ერთმა მეპაიემ და უკვე ეს ფონდი განახორციელებს ინვესტიციებს ეკონომიკის სხვადასხვა სფეროში.

რაც შეეხება სადაზღვევო ბიზნესს, ტრადიციულად, ეს ბანკთან ძალიან ახლოს მდგომი ბიზნესია; მაგრამ თქვენს მიერ დასახელებული "საქართველოს ბანკის" ან "თიბისი ბანკის" მაგალითებს თუ ავიღებთ, საქმე ისაა, რომ არსებობს "თიბისი ჯგუფი" და თვითონ "თიბისი ბანკი" არის მისი შემადგენელი ერთ-ერთი ბიზნესი და არა პირიქით, თითქოს "თიბისი ბანკი" აკეთებს სხვადასხვა ბიზნესებს; ანუ სტრუქტურულად ეს ცოტა სხვანაირად გამოიყურება. "საქართველოს ბანკს" და კიდევ სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებს კი ცალკე აქვთ დაფუძნებული საინვესტიციო ბანკი "გალტ ენდ თაგარტი", რომელიც ინვესტიციებს სხვადასხვა პროექტში ახორციელებს.

ანალოგიური სტრუქტურის შექმნას ჩვენ არ გამოვრიცხავთ. ჩვენ შეიძლება მივიღოთ მონაწილეობა საინვესტიციო ბანკის დაფუძნებაში, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ბანკის მენეჯმენტი იქნება დაკავებული ამ ინვესტიციების განხორციელებით, მათი მართვით და ასე შემდეგ. ეს არის სულ სხვა ბიზნესი, სულ სხვა მიმართულება. სადაზღვევო ბიზნესის განვითარებაზეც ვფიქრობთ, მაგრამ ეს ჩვენს უახლოეს გეგმებში არ არის, ვინაიდან ჯერ სხვა უფრო მნიშვნელოვანი ამოცანები გვაქვს გადასაწყვეტი.

ტ.ნ. - მე დავამატებდი, რომ ასეთ დროს მაღალი რისკები არსებობს ხოლმე და ჩემი აზრით, იმ 300 ბანკის რიცხვის მკვეთრი შემცირების ერთ-ერთი ძირითადი მიზეზი საბანკო აქტივობისა და სხვა ბიზნესის აქტივობის აღრევა იყო. ხშირად დამფუძნებლების ინტერესების კონფლიქტი იყო ხოლმე. როცა ბანკი რომელიღაცა ბიზნესის განვითარებით არის დაინტერესებული, ეს კონფლიქტი თვითონ ბანკის განვითარებას ხელს უშლის და ხშირად იწვევს კიდევაც მის გაკოტრებას, როდესაც ბანკის რეზერვებისა და აქტივების რაღაც სხვა მიმართულებით გადაქაჩვა ხდება. ამიტომ ნებისმიერ სიტუაციაში, თუ ბანკი დაინტერესებულია მონაწილეობდეს რაღაც სხვა სფეროში, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ეს გაყოფა იყოს მკვეთრი. სხვათა შორის, ამას კანონმდებლობაც ითვალისწინებს. საერთოდ, ორგანიზაციის მენეჯმენტს გააზრებული უნდა ჰქონდეს, რომ ბიზნეს-ინტერესების ასეთი აღრევა საშიშია და როგორც ბატონმა გიამ აღნიშნა, მენეჯმენტი არ უნდა იყოს დაკავებული სხვა ბიზნესით. ეს არის კანონი, რომელსაც როგორც კი დაარღვევ, სანაცვლოდ მაღალ რისკებს მიიღებ.

- ბატონო გია, "ბაზისბანკის" ამჟამინდელი მდგომარეობა რომ შეაფასოთ, განვითარების მხრივ ეს უფრო მეტია, ვიდრე ამ 15 წლის წინათ ვარაუდობდით, თუ პირიქით, უფრო მეტის მიღწევა გსურდათ და ჯერჯერობით ვერ შეძელით? თუ, როცა ამ ბანკს აფუძნებდით, ასეთი ხანგრძლივვადიანი პროგნოზები არც გქონიათ გაკეთებული?

გ.პ. - არასერიოზული ვიქნები, თუ ვიტყვი: 1993 წელს, როცა ბანკი იქმნებოდა, 15-წლიანი პროგნოზი მქონდა-მეთქი! მე გითხარით, რომ მაშინ არანაირი გამოცდილება არ გაგვაჩნდა და პრაქტიკულად, რამდენიმე წელი ვიყავით როგორც დიდ ზღვაში ჩაგდებული ნაფოტი, რომელიც ცნობილი არ იყო სად გამოირიყებოდა. მაგრამ უკვე დღევანდელი გადმოსახედიდან, რა თქმა უნდა, ჩვენ ამას ვაფასებთ როგორც წარმატებას და ეს იმაზე მეტია, რაც ჩვენ შეიძლება მაშინ გვეფიქრა. ეს წარმატება არის ძალიან ბევრი ადამიანის და პირველ რიგში, მენეჯმენტის დამსახურება, რადგან რომ არა კარგი მენეჯმენტი, არაფერი გამოვიდოდა. რა თქმა უნდა, როცა მენეჯმენტზეა საუბარი, აუცილებლად უნდა გამოვყოთ დირექტორატი და პირადად გენერალური დირექტორი, ბატონი ზურაბ ციხისთავი. აღსანიშნავია სულისკვეთება, ფილოსოფია, რომელიც ჩვენს ბანკს ჰქონდა, თუნდაც ის ჯანსაღი კონსერვატიზმი, რომელსაც ხშირად ვახსენებთ ხოლმე. ვფიქრობ, ჩვენ ზუსტად იმიტომ მივაღწიეთ წარმატებას, რომ არ შეგვიცვლია ფილოსოფია, ანუ იმ მიმართულებით ვზრდიდით ჩვენს კაპიტალს და იმ მიმართულებით ვაკეთებდით ჩვენი აქციონერების ექსპანსიას, რომლებიც ზუსტად ამ ფილოსოფიას იზიარებდნენ. ჩვენ არ ვეთანხმებით მოსაზრებას: ფულს სუნი არ ასდის და ყველა შემოსავალი მისაღებიაო. ვცდილობდით, ისეთი კაპიტალი მოგვეზიდა, ჩვენს რიგებშიÌისეთი პარტნიორები გვყოლოდა, რომლებიც ანსხვავებენ "სუნიან" და "უსუნო" ფულს. სწორედ ამიტომაც ავირჩიეთ "იბიარდი".

- რამდენჯერმე ხმა დაირხა, "ბაზისბანკს" "საქართველოს ბანკი" ყიდულობსო...

გ.პ. - თქვენ უკვე ახსენეთ, რომ უამრავი ხმა ვრცელდებოდა ჩვენს გარშემო, რომელიც სინამდვილეს არ შეესაბამებოდა. ზოგადად, ჩვენ ყველასთან ვსაუბრობთ და ყველაფერზე სასაუბროდ ვართ გახსნილები. არა მარტო ქართული, არამედ სხვა უცხოური ბანკებისგანაც გვაქვს ძალიან საინტერესო წინადადებები. მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ "ბაზისბანკს" ერთდროულად 10 ან 15 ქართული თუ არაქართული ბანკი ყიდულობს. ჩვენთან ემისიის საფუძველზე "იბიარდიმ" შეიძინა 15%; გვაქვს წინასწარი მოლაპარაკებები ისევ "იბიარდთან", რომ შეიძლება ეს წილი გაიზარდოს 25%-მდე და ჩვენ ამას მივესალმებით, თუ ეს ჩვენთვის ხელსაყრელი პირობებით მოხდება.
პრინციპში, ჩვენც და ჩვენი დღევანდელი პარტნიორი "იბიარდიც" დაინტერესებული ვართ სხვა პარტნიორების მოზიდვაში, პირველ რიგში, რა თქმა უნდა, საერთაშორისო ორგანიზაციებისკენ ვიხედებით. იგივე "იბიარდის" როლს ჩვენ ვხედავთ იმაშიც, რომ წარდგინება გაგვიკეთოს და ხელი შეგვიწყოს სტრატეგიული პარტნიორის მოძებნაში. ასევე, არ არის გამორიცხული, მომავალში მოლაპარაკებები რომელიმე ქართულ ბანკთანაც ვაწარმოოთ. მოგეხსენებათ, როცა ეროვნული ბანკის მხრიდან კაპიტალზე მოთხოვნები მკვეთრად გაიზარდა, ამან ბანკების შერწყმის პროცესების ინიცირება გამოიწვია. არ გამოვრიცხავ, მომავალში მსგავსი რამ მოხდეს. შეიძლება თვითონ ეკონომიკა განვითარდეს ისე და ჩვენ ამას უკვე ვხედავთ, რომ დაგვჭირდება დამატებითი ინვესტიციები, რომ მხოლოდ საკუთარი მოგებებისა და მათი რეინვესტირების ხარჯზე ვერ მოხერხდება იმ ამოცანების გადაწყვეტა, რომელსაც ვუსვამთ ჩვენს თავს. ამიტომ ვეძებთ პარტნიორებს. ჩვენ გვინდა ძლიერი ინვესტორები და ბანკში ინვესტორის მოზიდვა ქართულ ენაზე ჟღერს ბანკის წილის გაყიდვად. მე ამაში ცუდს ვერაფერს ვხედავ. ხშირად ასეთი კითხვა დასმული არის ხოლმე, როგორც, თითქოსდა, რეპუტაციის შემლახავი: აი, თქვენი წილი იყიდესო! ვფიქრობ, ეს არამც თუ არ არის რეპუტაციის შემლახავი, პირიქით, კარგია, თუ ჩვენი მეწილეობა, ჩვენს რიგებში ყოფნა ბევრისთვის (როგორც ქართული, ისე უცხოური ბანკებისთვის) არის საინტერესო. თუ მათ სურვილი ებადებათ, რომ "ბაზისბანკის" პატარა თუ მნიშვნელოვანი წილი შეიძინონ, მე ეს მხოლოდ და მხოლოდ მახარებს და ჩვენ, პრინციპში, მზად ვართ ყველას დაველაპარაკოთ.

ტ.ნ. - დავაზუსტებ, რომ ამ წუთში არცერთ ქართულ ბანკთან არანაირი მოლაპარაკებები არა გვაქვს. ზოგადი მოსაზრებაა, რომ ნებისმიერი საფინანსო ორგანიზაცია ღია უნდა იყოს იმისთვის, რომ ამგვარ საკითხებზე იურთიერთოს სხვა საფინანსო სტრუქტურებთან!

- ბატონო გია, თქვენ განვლილი 15-წლიანი პერიოდი დაახასიათეთ როგორც წარმატებული. არადა, ამ საიუბილეო თარიღმა ყოველგვარი ხმაურიანი პიარ-კამპანიის გარეშე ჩაიარა. ამის მიზეზი დღევანდელი საყოველთაო კრიზისია, თუ 15 წელი არ ჩათვალეთ "საკმარისად მრგვალ" თარიღად?

გ.პ. - კრიზისმა რომ ამას ხელი არ შუწყო, ეს ნათელია. რაც შეეხება 15 წელს, არ ვაძლევთ ჩვენს თავს უფლებას, რომ პირველი ერთი-ორი, შეიძლება სამი წელი განვიხილოთ როგორც ჩვენი სრულფასოვანი საბანკო მოღვაწეობა; კი, რეგისტრაცია 15 წლის წინ გავიარეთ, მაგრამ რეალურად გარკვეული დრო დაგვჭირდა, სანამ საკუთარ თავს ბანკირები ვუწოდეთ. ამიტომ ჩვენთვის შეიძლება ვადაში ცოტა გადაწეული იყოს ეს იუბილე, რასაც პროფესიულად მართლა ჰქვია 15-წლიანი ყოფნა საბანკო ბაზარზე. გარდა ამისა, შემოდგომით, როდესაც შესრულდა 15 წელი, ჩვენ, როგორც საქართველოს მოქალაქეებს, საზეიმო განწყობაც არ გვქონდა.

საერთოდაც, მომხრე არა ვართ ძალიან დიდი პიარ-კამპანიებისა და პომპეზური აღნიშვნების. ძალიან კარგი გამონათქვამია: საქმემან შენმან გამოგაჩინოსო! ჩვენ მიგვაჩნია, რომ თუ გვიცნობენ, თუ არსებობს ჩვენი შესყიდვის სურვილები, თუ არსებობს ჭორები ჩვენს გარშემო, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ საინტერესოები ვართ...

ესაუბრა დალი ჩიკვაიძე