ააფ

გიორგი ჭანტურია - დაიბადა 1957 წელს ქ. თბილისში. 1985 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოლოგიის ფაკულტეტი. 1989 წლამდე სახელისუფლებო სტრუქტურებში ხელმძღვანელ თანამდებობებზე მუშაობდა და პარალელურად ქვეყნის უმაღლეს სასწავლებლებში სამეცნიერო-პედაგოგიურ საქმიანობას ეწეოდა. 1992-93 წლებში საგანგებო დიპლომატიურ მისიას ასრულებდა აზერბაიჯანში, აშშ ში, დიდ ბრიტანეთში, გერმანიაში, შვეიცარიასა და ისრაელში. 1993 წელს დაინიშნა საქართველოს სახელმწიფო მეთაურის მრჩევლად საერთაშორისო საკითხებში. 1994 წელს დაინიშნა საქართველოს პირველ საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩად აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში.

1995 წელს დაინიშნა მისივე ინიციატივით შექმნილი "საქართველოს ნავთობის საერთაშორისო კორპორაციის" პრეზიდენტად და მიენიჭა საქართველოს პრეზიდენტის საგანგებო რწმუნებულის სტატუსი. "საქართველოს ნავთობის საერთაშორისო კორპორაციის" პრეზიდენტად მისი მუშაობის პერიოდში, "აღმოსავლეთ-დასავლეთის" ენერგეტიკული დერეფნის ფარგლებში განხორციელებული მასშტაბური პროექტებით დასაბამი მიეცა კასპიის აუზის ენერგომატარებლების დასავლეთის მიმართულებით ტრანსპორტირებას და ევროპის ენერგეტიკული უსაფრთხოების პროგრამის რეალიზაციას. ეს იყო საქართველოში განვითარებული პირველი საერთაშორისო ფართომასშტაბიანი საინვესტიციო პროექტები, რომლებმაც დაუბრუნეს საქართველოს "დიდი აბრეშუმის გზის" საკვანძო ქვეყნის სტრატეგიული ფუნქცია.

1999 წელს ქვეყნის წინაშე გაწეული ღვაწლისათვის დაჯილდოვდა "ღირსების ორდენით".

გიორგი ჭანტურიას ინიციატივითა და ხელმძღვანელობით განხორციელდა საქართველოსთვის მნიშვნელოვანი საერთაშორისო პროექტები:

ბაქო-სუფსის ნავთობსადენი, რომელიც ექსპლუატაციაში შევიდა 1999 წელს;
ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენი, რომელიც ექსპლუატაციაში შევიდა 2005 წელს;

ბაქო-თბილისი-ერზერუმის (შაჰდენიზი) გაზსადენი, რომელიც ექსპლუატაციაში შევიდა 2005 წელს.

ამ საერთაშორისო პროექტების მშენებლობის პროცესში საქართველოში განხორციელდა 8 მილიარდი აშშ დოლარის ინვესტირება.

2004 წელს ჭანტურია დაინიშნა აზერბაიჯანის ნავთობის სახელმწიფო კომპანიის პრეზიდენტის მრჩევლად და ხელმძღვანელობდა შუა აზიის ქვეყნების ენერგეტიკული რესურსების ტრანსკასპიურ მილსადენებზე მიერთების პროექტებს.

2007 წლიდან გიორგი ჭანტურია ხელმძღვანელობს სუფსის ენერგეტიკული პროექტების: სუფსის ნავთობგადამამუშავებელი ქარხნის, ნავთობქიმიური კომპლექსის, ნავთობის თხევადი გაზისა და ბუნებრივი თხევადი გაზის ქარხნების საინიციატივო ჯგუფს.

გიორგი ჭანტურიას ჰყავს მეუღლე, ერთი შვილი და ორი შვილიშვილი.

- ბატონო გია, თქვენ, ვისაც საერთაშორისო ენერგეტიკულ პროექტებში მონაწილეობის უზარმაზარი გამოცდილება გაქვთ და თან ახალ პროექტებზეც ფიქრობთ, რამ გიბიძგათ იბრძოლოთ თბილისის მერობისთვის, სადაც მართალია მნიშვნელოვანი, მაგრამ მაინც უკვე ლოკალური პრობლემების მოგვარებაზე უნდა იზრუნოთ?

- უპირველეს ყოვლისა, ალბათ იმან, რომ მე უკვე 2 წელია საქართველოში ვმუშაობ და დავინახე ის ძალიან მძიმე და გაუსაძლისი მდგომარეობა, რაშიც ჩვენი მოქალაქეები არიან. ჩემი აზრით, ყველა, ჩემნაირ ვითარებაში მყოფი, ამასვე გააკეთებდა. ამ შემთხვევაში ჩემი ქვეყნისა და ჩემი ქალაქისთვის რაც შემიძლია გავაკეთო, ეს არის იმ ხელშეკრულების რეალიზაცია, რომელიც ჩვენ გავაფორმეთ და რომლის მიხედვითაც დაბალი გადასახადები გვეკუთვნის. მე მინდა, რომ გავაკეთო და ბოლომდე მივიყვანო ყველაფერი ის, რაც 15 წლის წინ დავიწყეთ, რისთვისაც მთელი ეს პროექტები ავაშენეთ.

- ენერგომატარებლებზე დაბალ ტარიფებს გულისხმობთ?

- ვგულისხმობ იმას, რომ გაზი უნდა იყოს 10 თეთრად, ელექტროენერგია 5 თეთრად და მოსახლეობის მოსახმარი წყალი უნდა იყოს უფასო, ანუ წყლის ფასი თბილისის მერიამ უნდა აიღოს თავის თავზე.

- რას ნიშნავს მერიამ უნდა აიღოს? დოტაციური უნდა იყოს?

- ეს იმას ნიშნავს, რომ "ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერთან" (რომელიც დღეს ახდენს წყლის დისტრიბუციას) ერთად უნდა მოვახდინოთ ამ კომპანიასთან დადებული ხელშეკრულების ოპტიმიზაცია. გადახდას ნაწილობრივად ქალაქი აიღებს თავის თავზე. ეს არ იქნება მარტო დოტაციური. დაბალანსებული ფასი შემოვა. ამ კომპანიას ასევე ელექტროენერგიის გამომუშავების რესურსი აქვს ჟინვალჰესის მეშვეობით, რომელიც ჩვენ მას გადავეცით. მოგება, რომელსაც ის ზედმეტი ელექტროენერგიის გაყიდვით იღებს, უნდა დავაბალანსოთ იმ გადასახადებით, რომელსაც მოსახლეობას ართმევს და იმ რეალური ხარჯით, რომელსაც მოსახლეობა ხარჯავს. რეალურად კი თითოეულმა ადამიანმა დღე-ღამეში შეიძლება დახარჯოს 120-125 და თუნდაც, 200 ლიტრი წყალი და არა 800 ლიტრი, როგორც დღეს ამას კომპანია ანგარიშობს.

- თუმცა თვითონ მოსახლეობისთვის წყალი უფასო იქნება...

- პირველ ეტაპზე კვების მრეწველობისთვისაც უფასო იქნება იმიტომ, რომ ეს თბილისში საკვები პროდუქტების (პურის, ხაჭოს, რძის, ყველის, კარაქის და ა.შ.) ღირებულებას 30-40%-ით შეამცირებს. ჩვენთვის მნიშნელოვანია, რომ როცა მოსახლეობას ასე უჭირს, ამ გადასახადების შესამცირებლად გამოვიყენოთ წყლის ფაქტორი.

- რამდენად გაუძლებენ თბილისის ბიუჯეტი და კომპანია "ჯორჯიან უოთერ ენდ ფაუერი" მსუბუქი მრეწველობის ამ ხარჯების აღებას?

- ეს იქნება დაბალანსებული ტარიფი! მთელი თბილისის მოსახლეობა, რაც დარეგისტრირებულია, არის მილიონ 136 ათასი კაცი. დღეს მათგან მხოლოდ 400 ათასი კაცი, ე.ი. 35% იხდის წყლის გადასახადს. ანუ კომპანია გადასახადების მხოლოდ 35%-ს იღებს და ამიტომ მოსახლეობას გაზრდილ გადასახადს არიცხავს. ჩვენ ვეუბნებით კომპანიას, რომ თუ ნორმალურ ტარიფებს დავადგენთ, მაშინ 60%-ის გადასახადს ქალაქი გადაიხდის; ანუ კომპანიას მეტი შემოსავალი ექნება და საქმე ექნება ერთ სტრუქტურასთან.

- რაც შეეხება გაზის 10-თეთრიან და დენის 5-თეთრიან ტარიფებს, მოსახლეობისთვის ეს ძალიან მიმზიდველია, თუმცა ამას ახსნა სჭირდება, თუ როგორ მოხერხდება. ენერგეტიკის მინისტრის მტკიცებით, ეს ყოველგვარ რეალურ საფუძველს მოკლებულია, თქვენს მიერ დასახელებული ხელშეკრულებით საქართველოს უფასოდ გაზის არანაირი მოცულობა არ ეკუთვნის. იგი მოგიწოდებთ, რომ ამ ხელშეკრულების ასლი გამოაქვეყნოთ.

- უკვე დიდი ხანია, ეს ხელშეკრულება გამოქვეყნებულია; 10 წელია ინტერნეტში დევს. ამ ხელშეკრულებასთან ერთად გამოქვეყნდა გარემოზე ზემოქმედების შეფასება და მას შემდეგ დევს ინტერნეტში. ყველას შეუძლია წაიკითხოს. იქ სიტყვა "უფასო" თუ არ წერია, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ უფასო არ არის გაზი. იქ ჩადებულია მექანიზმი, რომლის მიხედვითაც გაზი არის უფასო. ანუ 5% გაზი რომ უფასოდ გვეკუთვნის, ხელშეკრულებაში ნამდვილად წერია და ეს რეალობაა. ჩადებულია მექანიზმი, როგორ უნდა მოხდეს ამის განხორციელება; ხელშეკრულებაში ისიც წერია, რომ გაზი ფიქსირებული ფასით, 55 დოლარად გვეკუთვნის. ასე რომ, ავამუშაოთ ეს ხელშეკრულება! ჩვენ შაჰდენიზის კონსორციუმთან მომავალი წლიდან მოლაპარაკების პროცესი უნდა დავიწყოთ. ამ წლის ბოლოსთვის უნდა ვეცადოთ, რომ ჩვენი მოთხოვნები ჩამოვაყალიბოთ. გაზის ახალ ტარიფებთან და ცვლილებებთან დაკავშირებით უნდა შეიქმნას სპეციალისტთა სამუშაო ჯგუფი იმ უცხოელი ექსპერტების მონაწილეობით, ვინც ამ ხელშეკრულების შედგენაში და მოლაპარაკებებში მიიღეს მონაწილეობა (ისინი მზად არიან ამაში ჩაერთონ) და უნდა დავიწყოთ მოლაპარაკებები შაჰდენიზის კონსორციუმთან ამ ხელშეკრულების ვალდებულებასთან და პირობების შესრულებასთან დაკავშირებით.

- გაზის გაიაფება ელექტროენერგიის გაიაფებასაც გამოიწვევს...

- დიახ, ეს ავტომატურად გამოიწვევს ელექტროენერგიის გაიაფებას. ჰიდრორესურსებით გამომუშავებული ელექტროენერგია ისედაც იაფია. დღეს ენგურზე გამომუშავებული ელექტროენერგია 1,7 თეთრი ჯდება, თურქეთში 2 თეთრად იყიდება და საკუთარ მოსახლეობაზე 17 თეთრად არ უნდა ვყიდდეთ! ჩვენ ვამბობთ, რომ შეწონილი ენერგია როცა გამომუშავდება გაზითა და ჰიდრორესურსებით, 40%-ით იაფი იქნება, რადგან შეგვიძლია ზაფხულში 40%-ით იაფი გაზი ვიყიდოთ, დავასაწყობოთ მიწისქვეშა გაზსაცავში (რომლის ტექნიკური დასაბუთება ამერიკის მთავრობამ დააფინანსა 1999 წელს) და ელექტროენერგიის გამომუშავებისათვის გამოვიყენოთ. ამ გაზსაცავის ასაშენებლად ერთი წელი საკმარისია.

- ეს ყველაფერი ძალიან კარგია და მიმზიდველი, მაგრამ რამდენად შედის ქალაქ თბილისის მერის კომპეტენციაში? ჯერ ერთი, საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობას ცენტრალური ხელისუფლების მხარდაჭერა სჭირდება და მეორეც, ტარიფები მარეგულირებელ კომისიაზეა დამოკიდებული. მარეგულირებელი კომისია კი თქვენს შეპირებებს მხოლოდ და მხოლოდ პოპულიზმად მიიჩნევს.

- ეტყობა, მარეგულირებელი კომისია ამ ხელშეკრულებებს კარგად არ იცნობს. ამიტომ ეს ხელშეკრულებები კიდევ ერთხელ უნდა განვუმარტოთ ყველას, ვისაც ეს ეხება და ევალება. მათ შორის, გითხარით, რომ უნდა დავიწყოთ მოლაპარაკებები შაჰდენიზის კონსორციუმთან; ესაა რთული პროცესი, ამიტომ უცხოელი ექსპერტების ჩართვა აუცილებელი იქნება; მაგრამ რასაც ჩვენ ვლაპარაკობთ, რომ შეიძლება ტარიფები ასეთ დონეზე დავიდეს (რომ 10 თეთრი იყოს გაზი და 5 თეთრი ელექტროენერგია), ეს არის რეალური, რადგან ეს პირობა გვიდევს ხელშეკრულებაში. ამიტომ ჩვენ ვიმუშავებთ მარეგულირებელ კომისიასთანაც, ენერგეტიკის სამინისტროსთანაც, ხელისუფლებასთანაც და ვეცდებით, რომ ტარიფები საერთო ძალისხმევით დავწიოთ. ჩემთვის მთავარი პრინციპია, ადამიანებმა იცოდნენ, რომ ასეთი მაღალი გადასახადების გადახდა მათ არ ეკუთვნით, ვინაიდან ჩვენ იმიტომ ავაშენეთ ეს ნავთობსადენები და გაზსადენი, რომ ყველაფერი ამის შედეგი ეგრძნო ხალხს და ქვეყნის ეკონომიკას. ჯერ კიდევ 1995 წელს, როცა ამის მშენებლობას ვიწყებდით, ვამბობდით, რომ ქვეყანა შესაბამის შედეგებს მიიღებდა და ხალხს დაბალი გადასახადები ექნებოდა. ამიტომ ახლა ეს ავამოქმედოთ! აქამდე ამის შესაძლებლობა არ იყო, ვინაიდან ვიყავით რისკის ქვეშ, რომ გაზი და ელექტროენერგია არ გვექნებოდა. მაგრამ გარემოებები იცვლება და ახლა შაჰდენიზის განვითარება უკვე შესულია სრულ ფაზაში, როცა შეგვიძლია შაჰდენიზის კონსორციუმთან ახალი პროცესი დავიწყოთ.

- ანუ თქვენ ფიქრობთ, რომ ხელისუფლებას თქვენი იდეებისკენ წამოიყვანთ?

- როცა ხელისუფლებას რეალურად ავუხსნით, რა შესაძლებლობები არსებობს, ხელისუფლება ხალხის მტერი ხომ არ არის?! მარტო ჩვენ კი არ ავუხსნით, აუხსნიან უცხოელი ექსპერტებიც, ვინც მონაწილეობდნენ ამ ხელშეკრულებებში, რომ ეს შესაძლებლობა არსებობს; რომ ბიუჯეტი არ დაზარალდება. როცა დაბალი ტარიფები იქნება, მცირე და საშუალო ბიზნესი განვითარდება, მეტი ადამიანი დასაქმდება და ცხადია, ბიუჯეტს მეტი შემოსავალი ექნება. ამიტომ ჩვენ ვამბობთ, რომ ბიუჯეტი ამით მოიგებს. ამასაც დავასაბუთებთ, ეკონომისტები ამ თემაზეც მუშაობენ. როცა ყველაფერს დაასაბუთებ, მერე ამას სჭირდება ხალხის მხარდაჭერა. თუ არჩეული ვიქნებით და გავიმარჯვებთ, ჩვენ ამ პროცესს უკვე ხალხის ნდობის ხარჯზე დავიწყებთ, ამ პროცესს წინ ვერაფერი დაუდგება და ბოლომდე მივიყვანთ.

- თუმცა პრეზიდენტმა სააკაშვილმა ამერიკიდან ბრძანა, რომ თქვენი გამარჯვების შემთხვევაში წყალი და გაზი აღარ გვექნება...

- კიდევ ვიმეორებ, უნდა ვიმუშაოთ და თუ ყველაფერი სწორად და ოპტიმალურად ვმართეთ, გვექნება შუქიც, წყალიც და ელექტროენერგიაც, მაგრამ უფრო დაბალ ფასებში.

- ბატონო გია, თქვენ ამბობთ, რომ საქართველო იმპორტიორი ქვეყნიდან ექსპორტიორად უნდა გადაიქცეს. როგორ?

- როცა გადასახადები შემცირდება, ეს ძალიან მარტივია. ელექტროენერგია არის ეკონომიკის ხერხემალი. როცა ელექტროენერგიის გადასახადი დაბალი იქნება, ეკონომიკა ამუშავდება. ამუშავდება მცირე და საშუალო ბიზნესი და ძირითადად, მცირე და საშუალო ბიზნესი უზრუნველყოფს იმას, რომ ქვეყანა იმპორტიორიდან ექსპორტიორად გადაიქცეს, რადგან ის, რაც შეგვიძლია საქართველოში დავამზადოთ, უცხოეთიდან არ უნდა შემოვიტანოთ. დღეს მცირე და საშუალო ბიზნესი არ მუშაობს მარტო იმიტომ, რომ ხელშემწყობი ფაქტორები არ არის. როცა ელექტროენერგია გაიფდება, ჩვენს მიერ წარმოებული პროდუქცია კონკურენტუნარიანი იქნება მსოფლიო ბაზარზე და ეს მისცემს საშუალებას საქართველოს, რომ იმპორტიორიდან ექსპორტიორ ქვეყნად გადაიქცეს.

- თქვენი გეგმების განახორციელებას უფრო მაღალი (ვთქვათ, პრემიერ-მინისტრის) სტატუსი ხომ არ სჭირდება, ვიდრე არის თბილისის მერი?

- არა, მე მგონი, არ სჭირდება. ქალაქის მერია შეიძლება გახდეს ინიციატორი ამ პროცესებისა, თუნდაც ქალაქის პირობებში. თუ ეს მოდელი თბილისში იმუშავებს, მერე ადვილად გადავა ბათუმშიც, ქუთაისშიც, თელავშიც, გორშიც და ყველგან. ამიტომ ვფიქრობთ, რომ შესაძლებელი იქნება ჯერ თბილისის დონეზე მოისინჯოს ამ მოდელის ფორმირება. ამას ერთი წელი დასჭირდება, მეტი არა. რა თქმა უნდა, ვვარაუდობთ, რომ მთავრობაც იქნება ამაში ჩართული, რადგან მთავრობასთან ურთიერთობის გარეშე ასეთი პროცესები ვერ განვითარდება. ჩვენ ვაპირებთ, რომ საქმიანად ვიმუშაოთ მთავრობასთანაც, ოპოზიციასთანაც და ყველასთან, ვისაც საქმის კეთება შეუძლია. ჩემი პრინციპი არ არის, რომ ყველაფერი დავანგრიოთ და მერე ავაშენოთ. ჩემი პრინციპია, რომ ახლა რაც გვაქვს, რეალურად შევაფასოთ და რის გამოსწორებაც შეიძლება, რის გაკეთებაც შეიძლება, უნდა გაკეთდეს და მათ შორის მთავრობასაც ვუთხრათ, რომ მზადა ვარ მოგეხმაროთ, ჩვენი ცოდნა-გამოცდილება ჩვენს ქვეყანას მოვახმაროთ და ერთობლივი ძალით გადავწყვიტოთ. სხვანაირად ეს პროცესები ძალიან რთული იქნება.

- ბატონო გია, პროექტები რომლებშიც მონაწილეობდით და ამ ეტაპზეც რა განზრახულობებიც გაქვთ, თავისთავად გულისხმობს თქვენს ურთიერთობას სახელისუფლო წრეებთან...

- ცხადია.

- მაშ, რატომ იყრით კენჭს ოპოზიციური პარტიიდან და ხელისუფლების პოლიტიკურ გუნდში რატომ არ ხართ?

- ხელისუფლებას ჰყავს თავისი კანდიდატი გიგი უგულავას სახით. მე ქრისტიან-დემოკრატიულმა მოძრაობამ შემომთავაზა, რომ ჩემი გამოცდილება და ცოდნა ქვეყნისთვის მომეხმარებინ, რისთვისაც მათი მადლობელი ვარ. ეს არის საკმაოდ ნიჭიერი და სერიოზული ახალგაზრდა ხალხი, რომელიც ჭკვიანურად ხედავს პერსპექტივას და მზად არის აღმშენებლობისთვის და ყველასთან კონსტრუქციული თანამშრომლობისთვის. ამიტომ სიამოვნებით დავთანხმდი მათ შემოთავაზებას, რომ მათი სახელით მეყარა კენჭი მომავალ არჩევნებში. თუმცა, მე არც ერთი პარტიის წევრი არა ვარ და ჩემთვის მნიშვნელობა არა აქვს, თქვენ რომელი პარტიის წევრი იქნებით. თუ გავიმარჯვე, ჩემთვის მთავარი პრინციპი იქნება ის, რომ ადამიანი იყოს პროფესიონალი და პროფესიონალებმა მართონ ყველა დარგი. მედიცინა, სოციალური საკითხები, განათლება, მშენებლობა, არქიტექტურა, ქალაქის განვითარება, ეკონომიკა უნდა მართონ პროფესიონალებმა. საკმაოდ ბევრი პროფესიონალი გვყავს იმისთვის, რომ ეს პროცესი კარგად იმართოს. ჩვენ არ გვაქვს იმის უფლება, ადამიანებს ვუთხრათ, 25 წლის მერე შენ აღარ გვინდიხარო. თაობათა ხლეჩვა უნდა დამთავრდეს და ვისაც გამოცდილება აქვს, უნდა ვუთხრათ: მოდით, მოგვეხმარეთ და დაეხმარეთ თქვენს ქვეყანას, რომ ამ უმძიმესი კრიზისიდან ამოვიდეთ. ჩვენ საომარ მდგომარეობაში მყოფი ქვეყანა ვართ, თბილისიდან 40 კმ-ში ტანკები დგას. ასე რომ, ახლა იმის ფუფუნება არა გვაქვს, ადამიანების გამოცდილება უგულებელვყოთ. აქედან გამომდინარე, მიმაჩნია, რომ თუ მე ვიქნები მერად არჩეული, რომელი პარტიის წევრიც არ უნდა იყოთ, როცა პროფესიონალი მერიის ზღურბლს გადმოაბიჯებთ, თქვენი პარტიულობა ზღურბლს იქით დატოვეთ და როგორც პროფესიონალმა მართეთ თბილისი. სამსახურის მერე, რომელი პარტიის წევრიც გინდათ, იყავით, ჩემთვის ეს პრობლემა არ არის.

- ყველა პარტიას თავის პროგრამაში აღმშენებლობა აქვს დეკლარირებული და თქვენი პასუხი ჩემს კითხვაზე, თუ რატომ იყრით კენჭს ამ პარტიის სახელით, ნიშნავს იმას, რომ რომელ პარტიასაც არ უნდა შემოეთავაზებინა, ყველას დათანხმდებოდით?

- არა, ამას არ ნიშნავს. მე ყველა პარტიის პოზიციას ვერ გავიზიარებდი. განსაკუთრებით ვერ გავიზიარებდი იმ პარტიების პოზიციებს, რომლებიც ფიქრობენ, რომ რუსეთთან მათი კავშირი საქართველოსათვის დადებითად წაიყვანს პროცესს. ეს მცდარი აზრია. რუსეთი არის სახელმწიფო, რომელმაც ტერიტორიები წაგვართვა, რომელსაც ანექსირებული აქვს საქართველოს ტერიტორიების 20%, რომელმაც დახოცა ჩვენი ხალხი. ყველაფერს აქვს ფასი და ამიტომ, მაგალითად, ამ პარტიების შემოთავაზებას ვერც ერთ შემთხვევაში ვერ დავთანხმდებოდი.

- ბატონო გია, საკმაოდ ძვირი ღირს არჩევნების სარეკლამო კამპანია და მით უმეტეს, ბანერების დამზადება-განთავსება. ამას შიდა პარტიული რესურსებით ახერხებთ, თუ სხვებიც გეხმარებიან?

- ამ საკითხში მე არ ვმონაწილეობ, ამას პარტია უვლის. მას, კანონის შესაბამისად, სახელმწიფო დაფინანსებაც აქვს.

- ამბობენ, თითქოს "ნაციონალები" და "ქრისტიან-დემოკრატები" შეთანხმდნენ, რომ მერის არჩევნებში თქვენ მეორე ადგილზე გახვალთ და მერე პრემიერად გიხილავთ.

- არა, მე ასეთ შეთანხმებას არ ვიცნობ. პირველი რეაქცია, როცა ქალაქ თბილისის მერობის არჩევნებში ჩემი კანდიდატურის წამოყენებას დავეთანხმე, ის იყო, რომ მაშინ გაჩაღდა საუბარი - გია ჭანტურია ხელისუფლების პროდუქტიაო. გულწრფელად გეუბნებით, რომ მე დღეს ხელისუფლების პროდუქტი არა ვარ, არც სოროსის პროდუქტი ვარ. მე ვარ ჩემი ქვეყნის პროდუქტი და გავუკეთებ ჩემს ქვეყანას, რაც შემიძლია, რომ გავუკეთო. მე სხვა რამე უფრო მაკვირვებს. სამწუხაროდ, პრეზიდენტის რეაქცია და შეხედულებები, თითქოს გაზზე, წყალზე, ელექტროენერგიაზე არ შეიძლება დაბალი ტარიფები იყოს, ბევრი ოპოზიციური პარტიის რეაქციას ემთხვევა. ამიტომ მიმაჩნია, რომ სამთავრობო პროდუქტი სხვა უფრო არის, ვიდრე გია ჭანტურია და რეაქციებით დავინახე კიდევაც, ვინ არის სამთავრობო პროდუქტი და ვინ არის ხელისუფლებასთან გარიგებული (ვისაც ერთნაირი აზრი აქვს იმაზე, რომ არ შეიძლება მოსახლეობისთვის დაბალი ტარიფები მოქმედებდეს).

- თუმცა, თქვენ ყოველთვის ერიდებით ვინმეს დასახელებას, პერსონალური კრიტიკით არასდროს გამოდიხართ და როდესაც კონკურენტებზე გეკითხებიან, იმ შემთხვევაშიც კი ამბობთ, რომ ჩემი კონკურენტი სიღარიბეაო...

- ასეა. მიმაჩნია, რომ ჩვენი ყველაზე დიდი კონკურენტი არის სიღარიბე, ის გაუსაძლისი ყოფა, რაშიც დღეს არის ჩვენი ქვეყანა და ჩვენი ხალხი. მე ყველა კანდიდატს დიდ პატივს ვცემ. ჯერ ერთი, ჩემი მეგობრები არიან გოგი თოფაძიდან დაწყებული, ირაკლი ალასანიათი დამთავრებული და არ შემიძლია არჩევნების გამო მათთან მეგობრობაზე უარი ვთქვა. მიმაჩნია, რომ ყველა მათგანი პატრიოტია, ყველა მათგანს უყვარს თავისი ქვეყანა და სურთ, რომ ქვეყანას ეშველოს, სხვა გრძნობა მათ არ ამოძრავებთ. მიმაჩნია, რომ ლანძღვა-გინებით საქმე არ გამოვა. ვისაც რისი გაკეთება შეუძლია, თავისი ქვეყნისთვის ის უნდა გააკეთოს და მე ვთქვი, რომ თუ გია ჭანტურია იქნება არჩეული მერად, გია ჭანტურია გააკეთებს; თუ სხვა იქნება არჩეული მერად, მზად ვარ, რომ გვერდით დავუდგე და დავეხმარო, რისი გაკეთებაც მე შემიძლია. ყოველ შემთხვევაში, ვინც არ უნდა იყოს არჩეული მერი, მზადა ვარ მას დავუდო მასალები ელექტროენერგიის ტარიფის შემცირებასთან, გაზის ტარიფის შემცირებასთან, წყალთან დაკავშირებით და ავუხსნა, როგორ უნდა გაკეთდეს. მეორე საქმეა, ის თვითონ გააკეთებს თუ არა, მაგრამ მე მზად ვარ, ჩემი გამოცდილება მივაშველო და გვერდით დავუდგე. ამიტომ ურთიერთობების პრობლემა არა მაქვს. მიმაჩნია, რომ ლანძღვა-გინებით ეს საქმე არ გამოვა და საერთოდ, არ უნდა ჩათვალო, რომ შენი კონკურენტი (ყოველ შემთხვევაში, არჩევნებში) არის შენი მტერი. ის შენი თანამოქალაქეა, შენი მეგობარიც შეიძლება იყოს და ასე არიან ესენი ჩემი მეგობრები. მათ ძალიან დიდ პატივს ვცემ. ასე რომ, ეს არ არის ნიშნის მოგების არჩევნები. ეს არის არჩევნები, რომელმაც სიტუაცია უნდა შეცვალოს და ხალხს მისცეს რეალური შვება იმ უმძიმესი მდგომარეობიდან, რაც არის. ამიტომ ჩემი კონკურენტი არის გაუსაძლისი ყოფა, რაშიც არის თბილისი და ჩემი უმთავრესი ამოცანა იქნება ცოტათი მაინც დავეხმარო ამ ქვეყანას და ამ ქალაქს.

- ბატონო გია, იმ პერიოდზე უნდა გკითხოთ, როდესაც საქართველოში არ იმყოფებოდით. ხმები დადიოდა, თითქოს ინტერპოლის მიერ იძებნებოდით და ასე შემდეგ...

- მე ვიყავი აზერბაიჯანში. აზერბაიჯანში 2004 წლის ბოლოს წავედი. "ვარდების რევოლუციის" შემდეგ ერთი წელი ვიმუშავე საქართველოში. როცა ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის პროექტი დავასრულეთ, მე გადავედი მეორე უფრო დიდ პროექტში აზერბაიჯანში, რომელიც უკავშირდებოდა აღმოსავლეთ კასპიის, ანუ ყაზახური ნავთობის მიერთებას ბაქო-ჯეიჰანზე. ეს იყო ამ პროექტის გაგრძელება, სადაც ევროპული და ამერიკული კომპანიები მუშაობდნენ. 3 წელი მათთან ერთად ვიმუშავე. მერე საქართველოში დავბრუნდი და დავიწყეთ სუფსის ენერგეტიკული პროექტის განხორციელება საქართველოში 2007 წლიდან. ასე რომ, არსად გავქცეულვარ და ისიც ჭორია, თითქოს წისქვილიდან თუ რესტორნიდან გამაპარეს საბარგულით. ჯერ ერთი, ვერ ვეტევი საბარგულში, გულწრფელად რომ გითხრათ და მეორეც, ეს არც ყოფილა! ეს ჭორი იმათ სინდისზეა, ვინც ამას იგონებს და ავრცელებს. ღმერთი ყველაფერს ხედავს და ფაქტია, რომ მე თუ რამე შემიძლია, მზადა ვარ, ჩემს ქვეყანას გავუკეთო. ის პროექტებიც, რაც განვახორციელეთ, დღეს არის ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოების ხერხემალი და ისინი რომ არ ყოფილიყო, ამ ომის დროს ბევრად უფრო დიდი ზიანი მიადგებოდა საქართველოს. რამაც შეაჩერა ეს ომი და ის, რომ დღეს რუსული ტანკები თბილისში არ არიან, რა თქმა უნდა, მეტწილად იყო დიდი პროექტები, რაც ჩვენ გავაკეთეთ; იმიტომ, რომ აქ არის ევროპისა და ამერიკის უდიდესი ინტერესები და უმეტესწილად ეს ინტერესები განსაზღვრავენ მათ დამოკიდებულებას ჩვენდამი და იმ რეაქციას, რომელიც ამ ომზე ჰქონდათ. მსოფლიოში ომი სხვაგანაც არის და თქვენ ვერ ნახავთ, რომ ამერიკელებს და ევროპელებს სხვა ქვეყნებთან დაკავშირებით ასეთი რეაქციები ჰქონდეთ. ზოგიერთი ომი წლობით გრძელდება. 40 წელია მიმდინარეობს ომი პალესტინასა და ისრაელს შორის, მით უმეტეს, რომ ისრაელი როგორი მოკავშირეა ამერიკის შეერთებული შტატების, მაგრამ ომი იქ არ დამთავრებულა!

- ზუსტად ეს მოსაზრება და ახსნა მმართველი პარტიის წარმომადგენლებს ქართველი ერის შეურაცხყოფად მიაჩნიათ...

- ჩემი ახსნა კი არ არის ეს! ალბათ, უფრო მეტი უნდა მოუსმინონ და წაიკითხონ, რას ამბობენ ამ პროექტებზე ამერიკელები, ამერიკის ხელისუფლება, სახელმწიფო დეპარტამენტი, ევროკავშირი, ევროპული ქვეყნები და აქედან გამომდინარე გავაკეთოთ დასკვნები. ასე რომ, როცა შენ ხარ ქვეყანა, რომელიც ამ პროექტებით ამერიკის შეერთებული შტატებისა და ევროკავშირის პარტნიორი ხდები და აქ მონაწილეობს 17 ქვეყანა, ეს არის ქვეყნის გამარჯვება და არა შეურაცხყოფა. მე ეს შეფასებები არ მომისმენია, მაგრამ ვინც ამ შეფასებას გააკეთებს, ყველას ვურჩევ, რომ მეტად ჩაიხედონ ისტორიაშიც; მეტად ნახონ, როგორია ამ პროექტების განვითარების დინამიკა, ვინ უჭერდა ამ პროექტებს მხარს. ეს პროექტები რომ ასეთი მარტივი ყოფილიყო, პრეზიდენტი კლინტონი არ ჩამოვიდოდა სტამბოლში ამ პროექტების ხელმოსაწერად და არც სხვა პრეზიდენტები ჩამოვიდოდნენ.
მე ეს არ მაღიზიანებს, შემიძლია ადამიანებს კიდევ ბევრჯერ ავუხსნა ეს ყველაფერი, მაგრამ ყველა შემთხვევაში, მუდმივი არც პარლამენტის წევრობაა, არც პრეზიდენტობა, არც ხელისუფლება და არც არაფერი. ყველაფერი იცვლება და ამიტომ ისეთი რამე არ უნდა თქვა და არ უნდა გააკეთო, რაც მერე შენს რეპუტაციას შეარყევს და დააზიანებს. რა თქმა უნდა, ყველა ადამიანს აქვს აზრის გამოთქმის უფლება და ეს აზრი შეიძლება იყოს შენთვის მიუღებელი, მაგრამ მე ვფიქრობ, რომ ჩემი ამოცანაა მათ კიდევ ერთხელ კარგად ავუხსნა. მე მათ არ ვადანაშაულებ. ისინი არ იყვნენ ამ პროცესების მონაწილეები; შეიძლება მათ დეტალები არ იციან და როცა დეტალები არ იცი და კარგად არ იცნობ საქმეს, შეიძლება ეს თქვა. ასე რომ, ეს მათი ბრალი არ არის და სავსებით ნორმალურად მიმაჩნია, რომ მათ შეიძლება ჰქონდეთ ასეთი აზრი.

- გარდა საარჩევნო კამპანიისა, ამ ეტაპზე რა პროექტებზე მუშაობთ?

- ეს არის სუფსის ენერგეტიკული პროექტები, რაც გულისხმობს სუფსაში ნავთობგადამამუშავებელი კომპლექსის, ნავთობქიმიური ქარხნის და თხევადი გაზის ქარხნის მშენებლობას. ეს არის ძალიან დიდი პროექტი, რომელიც საქართველოს შესძენს ახალ, უაღრესად მნიშვნელოვან როლს და გარდა იმისა, რომ საქართველო იქნება და უკვე არის ძალიან მნიშვნელოვანი სატრანზიტო ქვეყანა ენერგეტიკული დერეფნის სახით, თვითონ ის იქნება გარანტორი შავი ზღვის აუზის, ანუ აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნების ენერგეტიკული უსაფრთხოებისა და მათი ალტერნატიული ენერგოუზრუნველყოფის. ამაში დიდია ევროკავშირის ინტერესი და ამ პროექტების განვითარებით ჩვენ თვითონაც საკმაოდ უსაფრთხო გარემოებაში ჩავდგებით; მეტად გაიზრდება საქართველოს როლი, როგორც გეოპოლიტიკური სუბიექტისა ამ ზონაში და ეს პროცესი მეტად დაგვაახლოვებს ევროკავშირთანაც და ნატოსთანაც; ჩვენც ქვეყანაში მეტი უსაფრთხოება გვექნება, როცა ბენზინის ფასი არ იქნება 2 ლარი და იქნება 60-80 თეთრი.

- საჭირო ინვესტიცია უკვე მოძიებულია?

- ამის ინვესტირება მოხდება. რა თქმა უნდა, ეს არის ძალიან დიდი სამუშაო; მაგრამ ჩვენ გვაქვს გამოცდილება, ვიცით, როგორ მოვიზიდოთ ინვესტიციები, როგორ ვილაპარაკოთ საერთაშორისო კომპანიებთან.

- "ჩვენში" ვის გულისხმობთ?

- იმ ადამიანებს, ვინც ჩემთან ერთად ააშენა ეს პროექტები, იმ გუნდს, იმ ხალხს, ვინც ჩემთან ერთად მუშაობდა და იმ კომპანიებს, რომლებიც ჩართული არიან ამ პროცესში, მათ შორის ამერიკულ კომპანიებსაც, რომლებმაც გააკეთეს ამ პროექტების ტექნიკურ-ეკონომიკური დასაბუთება. ამ დასაბუთებამ კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ ევროპისათვის და ამერიკისათვის ამ პროექტებს ძალიან რეალური ღირებულება აქვს. ასე რომ, მე ვერ ვხედავ წინააღმდეგობას, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო საომარ მდგომარეობაში მყოფი ქვეყანაა. ეს არ არის ადვილი პროცესი, რთული საქმეა, მაგრამ იმ გამოცდილებისა და ავტორიტეტის გათვალისწინებით, რაც ჩვენ მოგვცა ყველა წინა განხორციელებულმა პროექტმა, უნდა შევძლოთ დავარწმუნოთ ინვესტორები, რომ ამ პროექტის განხორციელება, სადაც ევროკავშირის დიდი ინტერესია, არის რეალური.

- რა დრო სჭირდება პროექტის განხორციელებას?

- სულ 10 წელი. სამ-სამი სჭირდება პირველ და მეორე ფაზებს, მესამეს კი - 4 წელი.

- თუ არჩევნებში გაიმარჯვებთ და მერი გახდებით, რამდენად შეძლებთ ამ პროექტის განხორციელებაში მონაწილეობას?

- იმ შემთხვევაში უფრო მეტად შევძლებ, რადგან ამ პროექტებს ექნება არა მარტო გია ჭანტურიას, არამედ იმ მილიონნახევარი ადამიანის მხარდაჭერაც, რომელიც გია ჭანტურიას დაუჭერს მხარს. ინვესტორისთვის კი ყველაზე მეტად ეს იქნება დადასტურება იმისა, რომ საქართველოს სჭირდება ეს პროექტები, ხალხმა ეს პროექტები იცის და ამ შემთხვევაში ხალხი მხარს უჭერს გია ჭანტურიას და შესაბამისად იმ ინვესტიციებს, რომლებიც უნდა განხორციელდეს.

- მაგრამ პირადად თქვენ ხომ ქალაქის პრობლემებს უნდა მიხედოთ და რამდენად გექნებათ საშუალება, რომ ამ პროექტის განხორციელებას საკუთარი პროფესიული გამოცდილება მოახმაროთ?

- ამ დონის პროექტები ერთი კაცის მიერ ვერ განხორციელდება. ამ პროექტებს უნდა ორგანიზება, რასაც მე ყველა შემთხვევაში გავაკეთებ. ვფიქრობ, ამის პრობლემა არ დგას, ვინაიდან თუკი შეიქმნება დიდი კონსორციუმი, რომლის შექმნასაც ახლა ვაპირებთ, მერე უკვე თვითონ კონსორციუმი განახორციელებს ამ პროექტს.

- როდისმე თქვენი კერძო ბიზნესი გქონიათ?

- არა, კერძო ბიზნესი მე არასდროს მქონია, თუ არ ჩავთვლით 1991-92 წლებს, როცა შექმნილი გვქონდა საერთაშორისო სამაუწყებლო კორპორაცია და თუ არ ჩავთვლით იმას, რასაც ჰქვია აზერბაიჯანში ამ კომპანიებთან ჩემი კონსულტანტად მუშაობა.

- ბატონო გია, რამ მოგცათ ის ბაზა, რამაც ფილოლოგ კაცს ასეთი მასშტაბის პროექტებში მონაწილეობა შეგაძლებინათ?

- პრაქტიკამ და ცხოვრებისეულმა გამოცდილებამ, იმიტომ, რომ მე უმუშევარი არასდროს ვყოფილვარ. 14 წლის ასაკიდან, მთელი ჩემი ცხოვრება ვმუშაობდი.

- ეკონომიკური განათლება გაქვთ?

- არა, მე მაქვს თვითგანათლება, ეკონომიკურიც მათ შორის, რომელიც მივიღე მთელი ამ გამოცდილების პროცესში, როცა ამ ურთულეს მოლაპარაკებებსა და გათვლებს ვაწარმოებდით. იმ ყველაზე დიდ საერთაშორისო ეკონომისტებთან და კომპანიებთან 10 წელი ვმუშაობდი, რაც საკმარისია, რომ ეკონომიკურ განათლებაზე მეტი მიიღო. ჩვეულებრივი უმაღლესი განათლება თუ 5-წლიანია, მე 10 წელი ვსწავლობდი.

ესაუბრა დალი ჩიკვაიძე