რა გამოსავალი არსებობს დაზარალებული კლიენტების დასაკმაყოფილებლად
ბოლო პერიოდში კვლავ აქტუალურია "ცენტრ პოინტის" ირგვლივ მიმდინარე მოვლენები. სამშენებლო კომპანიის ხელმძღვანელების ნაწილი კვლავ პატიმრობაში რჩება. მართალია, პერიოდულად ვრცელდება ახალი ინფორმაციები, რაც შეჩერებული მშენებლობების გაგრძელების სავარაუდო ვარიანტებს ეხება ხოლმე, თუმცა, ხელშესახები ცვლილება არაფერი ჩანს. ძველებურად უცვლელია ბინის მომლოდინე დაზარალებული კლიენტების უმრავლესობა და მათთვის გაურკვეველ მდგომარეობაში ყოფნა გრძელდება. ქართულ ბიზნესში რთულად მოიძებნება კომპანია, რომელსაც „ცენტრ პოინტზე“ უფრო ცუდი რეპუტაცია აქვს და მასზე მეტი დაზარალებული კლიენტი ჰყავს. უკვე 15 წელზე მეტია, ვერცერთი ხელისუფლების პირობებში („ცენტრ პოინტის“ „საქმიანობამ“ კი სამ ხელისუფლებას „გაუძლო“) პრობლემის მოგვარების სქემა არ გამოჩნდა. „ქართული ოცნების“ მმართველობას ამ საკითხში წინამორბედისგან განსხვავებით ის გამოარჩევს, რომ კომპანიის დამფუძნებლები ციხეში აღმოჩნდნენ, მაგრამ 6 ათასმა დაზარალებულმა ოჯახმა მართლმსაჯულების „ზეიმისგან“ მხოლოდ მორალური კმაყოფილება მიიღო. მათი გადახდილი ფულის ნაცვლად „შეძენილი“ და დაკარგული ქონების დაბრუნების გზა ისევ არ ჩანს.
როგორ იქმნებოდა პირამიდა
„ცენტრ პოინტი ჯგუფი“ 1999 წელს დაარსდა. მისი დამფუძნებლები ედუარდ შევარდნაძის, შემდეგ კი მიხეილ სააკაშვილის პრეზიდენტობის პერიოდში ხელისუფლებასთან დაახლოებული პირები იყვნენ. კერძოდ, აწ გარდაცვლილი ვახტანგ რჩეულიშვილი იყო ორი მოწვევის პარლამენტის წევრი (1992-1995 და 1999-2004 წლებში) და ამავე დროს, პარლამენტის თავმჯდომარის მოადგილე 1992-1995 წლებში. მისი მეუღლის, მაია რჩეულიშვილის და – რუსუდან კერვალიშვილი იყო პარლამენტის თავმჯდომარის მოადგილე 2008-2012 წლებში, იმ დროისთვის მმართველი „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ პარტიის მხრიდან. ამ ოჯახურმა დინასტიამ შექმნა სამშენებლო პირამიდა, რომელმაც შეძლო ათასობით კლიენტის მოზიდვა და მათგან თანხების მიღება.
როგორც „საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო“ აღნიშნავს, „ცენტრ პოინტი ჯგუფი“ წარმოადგენს 70 სხვადასხვა კომპანიის გაერთიანებას. კომპანიამ დაარწმუნა ათასობით კლიენტი შეესყიდათ ჯერ კიდევ აუშენებელი ბინები, შემდეგ კი მათ მიერ მშენებლობაში გადახდილი 310 მილიონი აშშ დოლარი არამიზნობრივად გამოიყენა. შედეგად თითქმის 6.200-მა ოჯახმა (დაახლოებით 30.000 ადამიანი) დაკარგა გადახდილი თანხა და ვერ მიიღო საბინაო ფართი, რომლის უმეტესობაც დღესაც კი ჯერ კიდევ აუშენებელ ან დაუსრულებულ შენობებში უნდა ყოფილიყო.
მას შემდეგ რაც ვერ შეძლეს თავდაპირველი კლიენტებისთვის ბინების აშენება, „ცენტრ პოინტი ჯგუფმა“ დაიწყო შემდგომი კლიენტებისგან მიღებული ფულის გამოყენება თავდაპირველი კლიენტებისთვის ბინების ასაშენებლად. თუმცა, კომპანიამ ვეღარ შეძლო შემდგომი კლიენტების მიმართ აღებული ვალდებულებების შესრულება და ახალი კლიენტების მოზიდვა, რათა მზარდი დეფიციტი დაეფარა.
„ცენტრ პოინტის“ ერთ-ერთი დაზარალებული კლიენტია გურამ ზარნაძე. 2005 წელს მან შეიტყო, რომ თბილისში, ხოშარაულის ქ. 29-ში, „ცენტრ პოინტი ჯგუფი“ განვადებით ჰყიდდა ბინებს ჯერ კიდევ აუშენებელ შენობაში და გადაწყვიტა თავადაც შეეძინა ერთი ბინა. ზარნაძემ 43.000 აშშ დოლარი გადაიხადა 105 კვადრატულ მეტრიან ბინაში, რომლის მშენებლობა ხელშეკრულების მიხედვით სამ წელიწადში, 2008 წლის თებერვალში უნდა დასრულებულიყო. თუმცა, შპს „ცენტრ პოინტ სიტიმ“, რომელიც პასუხისმგებელი იყო სამშენებლო სამუშაოებზე, მშენებლობის პროცესი შეაჩერა, რითაც დაარღვია თავისი ვალდებულება უზრუნველეყო ზარნაძე ახალი ბინით.
2008 წელს გამოაშკარავდა „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ ფინანსური პრობლემები, რამაც კომპანიას დამატებით მნიშვნელოვანი ზარალი მოუტანა, რადგან ახალი კლიენტები ვეღარ მოიზიდა და უფულობამ ბევრი მისი მიმდინარე პროექტი შეაჩერა. უმეტეს შემთხვევაში, სამშენებლო სამუშაოები შეჩერდა ან საერთოდ ვერ დაიწყო. შედეგად, 6.200-მდე ოჯახი დაპირებული ბინებისა და გადახდილი ფულის გარეშე დარჩა. მათ უმრავლესობას წინასწარ ჰქონდა შეტანილი ამ ბინების სრული ან ნაწილობრივი საფასური. „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ დამფუძნებლებმა სამი ძირითადი მიზეზი დაასახელეს, რის გამოც მათმა კომპანიებმა ვერ შეძლეს კლიენტებისთვის დაპირებული სახლების აშენება: 2008 წლის აგვისტოს საქართველო-რუსეთის ომი, გლობალური ეკონომიკური კრიზისი და სამშენებლო მასალების ფასის ზრდა, ასევე კომპანიების არაეფექტიანი მართვა.
"დექსუსი" - სატყუარა თუ ხელიდან გაშვებული შანსი?
2010 წელს, „ცენტრ პოინტი ჯგუფს“ შეჩერებული ჰქონდა 30 სამშენებლო პროექტი. 2010 წლის 10 სექტემბერს, მაია და ვახტანგ რჩეულიშვილებმა საჯაროდ განაცხადეს, რომ „ცენტრ პოინტი ჯგუფი“ ვერ შეძლებდა მძიმე ფინანსური კრიზისიდან გამოსვლას გარე ჩარევის გარეშე. ამიტომ, მათ „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ კომპანიებისა და სამშენებლო პროექტების მმართველობის უფლება კომპანია „დექსუსს“ გადასცეს.
„დექსუსი“ 2010 წლის 23 აგვისტოს დაფუძნდა, ანუ „ცენტრ პოინტთან“ შეთანხმების გაფორმებამდე ორი კვირით ადრე. ოფიციალური სარეგისტრაციო მონაცემების თანახმად, კომპანიის საწყისი კაპიტალი მხოლოდ 100 ლარს შეადგენდა და მას სამი დამფუძნებელი ჰყავდა: გიორგი ქანანაშვილი, ირაკლი კილაურიძე და ივანე ცაგურია.
„ცენტრ პოინტი ჯგუფსა“ და „დექსუსს“ შორის 2010 წლის 7 სექტემბერს გაფორმებული ხელშეკრულების თანახმად, უკანასკნელი ვალდებულებას იღებდა დაესრულებინა ყველა შეჩერებული სამშენებლო პროექტი მომდევნო სამი წლის განმავლობაში. იმავდროულად, „დექსუსის“ დამფუძნებელი და დირექტორი, გიორგი ქანანაშვილი ირწმუნებოდა, რომ კომპანიას ჰქონდა ყველა შესაბამისი რესურსი მშენებლობების დასასრულებლად და საჭირო იყო მხოლოდ კლიენტებთან ახალი ხელშეკრულებების გაფორმება. ამ განცხადებას მხარს უმაგრებდა რამდენიმე მედია-საშუალებით გავრცელებული ანგარიში, რომლის მიხედვითაც „დექსუსმა“ ბოლო წლების განმავლობაში საქართველოში 350 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტიცია მოიზიდა ისეთი დონორებისგან, როგორებიც არიან მსოფლიო ბანკი და ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი.
2010 წლის 17 დეკემბერს, „დექსუსმა“ წარმოადგინა „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ ყველა შეჩერებული პროექტის რეაბილიტაციის გეგმა. „დექსუსმა“ პირობა დადო, რომ გამოასწორებდა ამ პრობლემებს და დაზარალებულ კლიენტებს ახალი ხელშეკრულებები შესთავაზა. თუმცა, როგორც „საერთაშორისო გამჭვირვალობა“ თავის კვლევაში აღნიშნავს, 2013 წლისთვის ყველა შეჩერებული პროექტის დასრულების ვალდებულების კისრების პარალელურად „დექსუსმა“ კლიენტების მდგომარეობის საზიანოდ შეცვალა „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ თავდაპირველი ხელშეკრულებების პირობები. კერძოდ, თავდაპირველი ხელშეკრულებების თანახმად, კლიენტი კომპენსაციას მიიღებდა იმ შემთხვევაში, თუ სამშენებლო კომპანია ვერ უზრუნველყოფდა მას ბინით ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მშენებლობის დასრულების ვადიდან ექვსი თვის განმავლობაში. კომპენსაცია ყოველი დაგვიანებული თვისთვის იქნებოდა კლიენტის მიერ იმ დროისთვის ბინის მთლიანი ღირებულების გადახდილი თანხის 0.2 პროცენტი. თუმცა, კომპანიასკომპენსაციის მაქსიმალური მოცულობა ბინის ღირებულების 10% იყო და ამ თანხის გადახდის შემდეგ კომპანია კომპენსაციის გადახდის გაგრძელების ვალდებულებისგან თავისუფლდებოდა.
მაშინ, როდესაც „დექსუსი“ სათავეში ჩაუდგა „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ ქონების მართვას, სამშენებლო კომპანიებს კლიენტებისადმი დიდი ოდენობით დავალიანება ჰქონდათ დაგროვილი. „დექსუსმა“ უარი განაცხადა ამ დავალიანების დაფარვაზე და ამის ნაცვლად კლიენტებს დღგ-ის გადახდა მოსთხოვა, რაც თითოეული ასაშენებლი ბინის საერთო ღირებულების 18 პროცენტს შეადგენდა. ხოშარაულის ქუჩის პროექტის დასრულებისთვის გადასახდელი დღგ-ის საერთო ოდენობა 5.9 მილიონ აშშ დოლარს შეადგენდა. „დექსუსის“ დირექტორმა გიორგი ქანანაშვილმა დაზარალებულ კლიენტებს განუცხადა, რომ ხოშარაულის პროექტზე პასუხისმგებელ კომპანიას შპს „ცენტრ პოინტ სიტის“ დღგ-ის საკითხი თავდაპირველ ხელშეკრულებებში უნდა გაეთვალისწინებინა და მისი გადახდისთვის საჭირო თანხები კლიენტების ინვესტიციებიდან უნდა დაეზოგა, შპს „ცენტრ პოინტ სიტიმ“ კი ეს ინვესტიციები არამიზნობრივად გამოიყენა. ქანანაშვილმა იქვე განმარტა, რომ „დექსუსი“ ამ დანაკლისს არ შეავსებდა. დაზარალებულთა ადვოკატების აზრით კი, „დექსუსის“ მოთხოვნა, რომ კლიენტებმა გადაიხადონ ერთი და იგივე გადასახადი ორჯერ, წინააღმდეგობაში მოდიოდა საგადასახადო კანონმდებლობასთან.
გარდა ამისა, კომპანიამ უარი განაცხადა შიდა სამშენებლო სამუშაოების განხორციელებაზე, როგორიც არის ახალი შენობების კედლების გაჯით გალესვა, რაც ეწინააღმდეგება „ცენტრ პოინტი ჯგუფის“ იმ თავდაპირველ პირობებს, რომელსაც კლიენტები დათანხმდნენ. ქანანაშვილის თანახმად, ერთობლიობაში 2 მილიონი კვადრატული მეტრის კედლების გაჯით გალესვა „დექსუსისთვის“ ლოჯისტიკურად რთული ამოცანაა, მაშინ როდესაც კლიენტებისთვის აღნიშნული სამუშაოების ცალკე წარმოება თავიანთ ბინებში არ იქნება ძალიან ძვირი.
2012 წლის ბოლოს „დექსუსი“ აცხადებდა, რომ ვალდებულებების ნაწილი შეასრულა და ასეულობით მომხმარებელი ბინებით დააკმაყოფილა. მაგალითად, თბილისში „ჭავჭავაძე ქორნერი“, „დიდი დიღმის ოაზისის“ მე-5 კორპუსი, ასევე, ხოშარაულის ქუჩის პროექტი.
„ცენტრ პოინტის“ რეაბილიტაცია აქტიურ ფაზაშია შესული, „დექსუსმა“ „ცენტრ პოინტის“ მომხმარებლების დაახლოებით 1/3-სთვის მშენებლობა უკვე დაასრულა, ამ ეტაპზე მიმდინარეობს სამშენებლო სამუშაოები მეორე 1/3-სთვის, ხოლო „ცენტრ პოინტის“ დანარჩენ 1/3-სთვის რეაბილიტაციას, „დექსუსი“ მომდევნო წელიწადნახევარში გეგმავს.
შუალედური შედეგების მიხედვით, „დექსუსმა“ „ცენტრ პოინტის“ მიერ შეჩერებული 13 ობიექტის მშენებლობა უკვე დაასრულა და 23 კორპუსზე მშენებლობა განაახლა, ჯამში კი 200.000კვ.მ ფართობის მშენებლობა დასრულდა, რაც კიდევ ერთხელ ცხადყოფს, რომ „ცენტრ პოინტის“ რეაბილიტაცია საკმაოდ წარმატებული პროექტია“, – აცხადებდა კომპანია.
„დექსუსის“ განცხადებით, 2013 მარტის მდგომარეობით, მან 2.200 კლიენტის მიმართ არსებული ვალდებულებები შეასრულა. თუმცა, როგორც გაირკვა, არც ეს პროექტებია ბოლომდე დასრულებული, რადგან დღეს ხოშარაულის ქუჩის თუ `დიდი დიღმის ოაზისის~ სახლების დასრულებაზე კვლავ მიდის მსჯელობა.
2013 წლის 1 მარტს მაია რჩეულიშვილმა „დექსუსთან“ გაფორმებული ხელშეკრულება ვადაზე 10 თვით ადრე გაწყვიტა. მიზეზად „დექსუსის“ მხრიდან საკუთარი ვალდებულებების არაჯეროვნად შესრულება დაასახელა, რაც მისი თქმით „დექსუსის“ მართვაში გადაცემული სამშენებლო კომპანიების გაკოტრებას იწვევდა.
ბევრი კლიენტისა და ექსპერტის აზრით, „დექსუსი“ „ცენტრ პოინტის“ მორიგი სატყუარა იყო და მისი მთავარი მიზანი იმ მომხმარებელთა თანხის ამოღება იყო, რომელთაც მშენებარე ბინების ღირებულება სრულად არ ჰქონდათ დაფარული.
ამჟამად, „ბიზნესი და მენეჯმენტმა“ „დექსუსის“ ვერცერთ ყოფილ ხელმძღვანელთან დაკავშირება ვერ შეძლო – გიორგი ქანანაშვილი წლებია, საქართველოში აღარ ცხოვრობს. ასევე ვერ დავუკავშირდით ირაკლი კილაურიძეს, რომელიც უმსხვილესი საბროკერო კომპანია „კოლიერსის“ წარმომადგენლობას ხელმძღვანელობს. მედიასთან კონტაქტზე აღარ გამოდის ივანე ცაგურია, რომელიც გასულ წელს, „ცენტრ პოინტის“ დამფუძნებლებთან ერთად საპატიმროში აღმოჩნდა და მოგვიანებით გათავისუფლდა.
"ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლე" – პროექტის მიღმა დარჩენილი "ცენტრ პოინტი"
2008 წელს დაწყებული სამშენებლო კრიზისის შედეგების ნაწილობრივ მაინც შესარბილებლად დედაქალაქის მაშინდელმა ხელმძღვანელობამ პროექტი „ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლე“ წამოიწყო. პროექტი გულისხმობდა სამშენებლო კომპანიებსა და ბანკებს შორის მერიის შუამავლობით შეჩერებული მშენებლობების დაფინანსებას, სანაცვლოდ კი მათ მიერ აშენებული სახლების ნაწილში ძველი თბილისის ავარიული შენობების ბინადართა შესახლებას. ამ პროექტით იმ ასეულობით ოჯახმა ისარგებლა, რომლებიც დაუსრულებელი მშენებლობის გამო იყვნენ დაზარალებულნი. პროექტის ბოლო ეტაპზე მისი პირობები შეიცვალა: ნებისმიერ სამშენებლო კომპანიას, რომელსაც ახალი მშენებლობის დაწყება ან შეჩერებულის დასრულება სურდა, შესაძლებლობა ეძლეოდა ადვილად მოეპოვებინა ფინანსური რესურსი, რადგან მას თბილისის მერია ნასყიდობის ხელშეკრულებას წინასწარ გაუფორმებდა. ხელშეკრულების თანახმად, სამშენებლო ობიექტის ექსპლუატაციაში მიღებიდან ერთი წლის განმავლობაში მერია ერთ კვადრატულ მეტრს 400 აშშ დოლარის ეკვივალენტით ლარში შეისყიდდა, ანუ დასრულებულ მშენებლობას გარანტირებული მყიდველი ეყოლებოდა. სულ პროექტით 12-მა კომპანიამ ისარგებლა, თუმცა, მათ შორის არ იყო „ცენტრ პოინტი“. სავარაუდო მიზეზი ის გახლავთ, რომ ამ კომპანიას ბანკები ხელისუფლების შუამავლობის პირობითაც კი არ ენდობოდნენ.
"ქართული ოცნება" და "ცენტრ პოინტის" კლიენტთა დამსხვრეული ოცნებები
ათასობით ოჯახისთვის ხელისუფლების სათავეში „ქართული ოცნების“ მოსვლა ახალ იმედად იქცა. „ოცნების“ მთავარი პროკურორი არჩილ კბილაშვილი არჩევნებში გამარჯვებიდან ერთ თვეში, 2012 წლის ნოემბერში შეხვდა „ცენტრ პოინტის“ დაზარალებულ კლიენტებს და დაპირდა, რომ მათი საქმის შესასწავლად სპეციალური საგამოძიებო ჯგუფი შეიქმნებოდა და ყველა დამნაშავე პასუხს აგებდა.
ბიძინა ივანიშვილის ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ გარკვეული პერიოდი სამშენებლო ბიზნესი თითქმის გაჩერდა, მაგრამ მოგვიანებით გაყინული მშენებლობები გამოცოცხლდა, ფასებმა ისევ ზრდა დაიწყო. თუმცა, „ცენტრ პოინტის“ შეჩერებული მშენებლობებისთვის არაფერი შეცვლილა – უმძიმესი ვალდებულებების დაფარვის სქემა ისევ არ ჩანდა.
2016 წლის ივლისში თბილისის საქალაქო სასამართლომ დააკმაყოფილა პროკურატურის შუამდგომლობა და წინასწარი პატიმრობა შეუფარდა სამშენებლო კომპანია „ცენტრ პოინტ ჯგუფისა“ და მისი ფილიალის, „ცენტრ პოინტ აჭარის“, ოთხ წარმომადგენელს: „ცენტრ პოინტ ჯგუფის“ დამფუძნებელ მაია რჩეულიშვილს, სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე გურამ (გუკა) რჩეულიშვილს, „ცენტრ პოინტ აჭარის“ ყოფილ დირექტორს, სალომე ჩარკვიანს და ასევე „ცენტრ პოინტ აჭარის“ ყოფილ დირექტორს, ირაკლი მინდელს. გამოძიება აცხადებს ჯგუფურად ჩადენილ დანაშაულზე, რომელიც დიდი ოდენობით სხვისი ქონების გაფლანგვასა და მითვისებას უკავშირდება. საერთო ჯამში მათ პროკურატურა 21 მილიონ ლარზე მეტის გაფლანგვას ედავება. ფინანსთა სამინისტროს ინფორმაციით კი „ცენტრ პოინტთან~ ურთიერთდამოკიდებული კომპანიების ჯამური საგადასახადო დავალიანება სახელმწიფოს მიმართ 61 მლნ ლარს შეადგენს.
დღეს პატიმრობაში რჩებიან მაია რჩეულიშვილი და რუსუდან კერვალიშვილი, გუკა რჩეულიშვილი კი 30 ათასი ლარის გირაოს სანაცვლოდ გათავისუფლდა. ვახტანგ რჩეულიშვილი სასამართლო პროცესების მიმდინარეობის პერიოდში გარდაიცვალა.
ამ პერიოდშივე დაიწყო ახალი ინფორმაციების გავრცელება „ცენტრ პოინტის“ დაზარალებულ კლიენტთა კომპენსაციის ახალ სქემაზე. ამჯერად ასპარეზზე ქვეყნის უმსხვილესი სამშენებლო კომპანია „ემ კვადრატი“ გამოჩნდა – დეველოპერი, რომელსაც ზურგს „საქართველოს ბანკი“ უმაგრებს. თავდაპირველად გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კომპანიამ „ცენტრ პოინტი“ შეიძინა. „ცენტრ პოინტის“ სამეთვალყურეო საბჭოს ხელმძღვანელმა გუკა რჩეულიშვილმა განაცხადა, რომ კომპანია გაიყიდა და ამ გარიგების მთავარი პირობა იყო დაზარალებულების დაკმაყოფილება და მაია რჩეულიშვილისა და რუსუდან კერვალიშვილისთვის საპროცესო შეთანხმების გაფორმება.
„როგორ მოხდება ეს ყველაფერი ტექნიკურად და როგორ დალაგდება ვნახავთ. ასეთი დიდი გარიგება მე მგონი საქართველოში, ამ სფეროში არ მომხდარა. სამუშაო მოცულობითია და რამდენ ხანში მოხდება ეს ყველაფერი, ვერ გეტყვით“, – განაცხადა გუკა რჩეულიშვილმა 28 სექტემბერს.
ამ განცხადებიდან რამდენიმე საათში „ემ კვადრატმა“ განცხადება გაავრცელა, რომელშიც აღნიშნა, რომ „ცენტრ პოინტი“ არ უყიდია.
„ემ კვადრატს“ აქვს შესაძლებლობა, რომ ჩაერთოს იმ პროცესში, რომელიც დაზარალებულებისთვის ბინების გადაცემას ითვალისწინებს. „ემ კვადრატმა“ საკუთარი ხედვა უკვე გააცნო როგორც დაზარალებულ ბინათმესაკუთრეებს, ასევე პროცესში ჩართულ სხვა მხარეებს, თუ როგორ შეიძლება ჩვენ მონაწილეობა მივიღოთ ამ პროცესში. თუმცა, ჯერჯერობით არანაირი გადაწყვეტილება მიღებული არ არის, მაგრამ ხაზგასმით შემიძლია გითხრათ, რომ „ემ კვადრატი“ არ ყიდულობს კომპანია „ცენტრ პოინტს“, – ვკითხულობთ განცხადებაში.
განცხადებას გუკა რჩეულიშვილის კომენტარი მოჰყვა, რომლის თანახმად, „ემ კვადრატის“ შეთავაზება ჩიხური მდგომარეობიდან გამოსვლის ერთადერთი შესაძლებლობაა.
„ჯერჯერობით არანაირ პოზიციაზე არ შევთანხმებულვართ. დაზარალებულებს შევთავაზეთ გამოსავალი. ახლა მათი გადასაწყვეტია თანახმა არიან თუ არა. ასეთი ჩიხური მდგომარეობიდან ეს ერთადერთი გამოსავალია. ამ მომენტში უკეთესს ვერც ერთ მხარეს ვერ შევთავაზებთ. კომპანია, რომელიც იყიდის „ცენტრ პოინტს“, რა თქმა უნდა გამოთქვამს მზადყოფნას ყველა დაზარალებული დაკმაყოფილდეს. მაგრამ, პირველ რიგში თავად დაზარალებულებმა უნდა გამოთქვან სურვილი მოლაპარაკებების გაგრძელების“, – განაცხადა რჩეულიშვილმა.
დღეს „ემ კვადრატი“ ამ თემაზე დამატებით კომენტარს აღარ აკეთებს და მხოლოდ იმას აღნიშნავს ხაზგასმით, რომ „ცენტრ პოინტის“ შეძენას არ აპირებს. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, რომელიც ჟურნალ „ბიზნესი და მენეჯმენტს“ „ცენტრ პოინტის“ რამდენიმე დაზარალებულმა გააცნო, მიმდინარეობს მსჯელობა „ემ კვადრატის“ მიერ „ცენტრ პოინტის“ მართვაში შესვლაზე, რის შემდეგაც დაასრულებს მშენებლობას და მომხმარებელთა ნაწილს ფართებით დააკმაყოფილებს. თუმცა, ყველა პროექტის დასრულებაზე არ არის ლაპარაკი. კერძოდ, ინვესტორის დაინტერესება გამოიხატება პოტენციურად ყველაზე მომგებიანი პროექტების მიმართ, მათ შორის სახელდება „ხოშარაული", „დიდი დიღმის ოაზისი“, „სააკაძის მოედანი“, ბაკურიანის „მზიანი ველი“ და სხვა.
ექსპერტები ამბობენ, რომ შექმნილ ვითარებაში სხვა გამოსავალი არც არსებობს. თუმცა, როგორც რეალტორთა ასოციაციის მმართველი საბჭოს წევრი, იურისტი ანი ჯალაღონია აცხადებს, დაზარალებულებს გადახდილი მთლიანი თანხის ან დაპირებული ფართის სრულად მიღების იმედი არ უნდა ჰქონდეთ. მისი თქმით, პროცესში აუცილებლად უნდა ჩაერთოს მესამე მხარე, მაგრამ ამისთვის აუცილებელია, სახელმწიფომ კეთილი ნება გამოიჩინოს და „ცენტრ პოინტის“ ქონებაზე ყადაღა მოიხსნას. ამის შემდეგ ინვესტორმა ანტიკრიზისული მენეჯმენტი უნდა განახორციელოს. კერძოდ, მართვაში აიღოს ის ობიექტები, რომლებიც კომერციულად მომგებიანია. მათ შორისაა ისეთი უძრავი ქონება, როგორიცაა, მაგალითად, მარიჯანი საბურთალოზე, რომლის საბაზრო ფასმაც ამ წლების განმავლობაში მოიმატა. თუმცა, ჯალაღონიას თქმით, თავად „ცენტრ პოინტი“ გონივრულად უნდა მოიქცეს და არ გადააფასოს საკუთარი ქონება.
„ნებისმიერ შემთხვევაში ეს იქნება გრძელვადიანი პროცესი და დაზარალებულებს მოთმინება მართებთ. მათ მოუწევთ იმასთან შეგუებაც, რომ დაპირებულ თანხებს ან სასურველი მოცულობის ფართებს ვერ მიიღებენ. ესაა ის რეალობა, რომელიც არსებობს და მის მისაღწევადაც კომპრომისებზე წასვლა მოუწევს ყველა მხარეს – კომპანიას, დაზარალებულებსაც და ხელისუფლებასაც. კრიზისი შესაძლოა იყოს რესურსი, რომელიც მათ უნდა გამოიყენონ“, – ამბობს ჯალაღონია. მისი განმარტებით, „ცენტრ პოინტს“ აქვს სერიოზული აქტივები, თუმცა, მათი საშუალებით, მექანიკურად, ვალდებულებების გადაფარვა შეუძლებელია, რადგან ეს აქტივები გამოყენებადია მხოლოდ გარკვეული პირობების შესრულებისა და კონკრეტული პროექტების განხორციელების შემთხვევაში. მაგალითად, თუ კონკრეტულ მიწის ნაკვეთზე განთავსდება კომერციული დანიშნულების შენობა.
როგორ დასრულდება „ცენტრ პოინტის“ საქმე – ჯერჯერობით ამის კონტურებიც კი არაა გამოკვეთილი. თუკი „ცენტრ პოინტის“ მრავალწლიან დრამაში რაიმე დადებითის აღმოჩენაა შესაძლებელი, ესაა ის გაკვეთილი, რომელიც კომპანიის დაზარალებულმა კლიენტებმა სხვა სამშენებლო თუ ფინანსური კომპანიების მომხმარებლებს საკუთარი ფინანსური ზარალის ფასად მისცეს.
მაია ჭანტურია
